■woningen was een oratorium aan of ingebouwd en daar
vinden we dikwijls een soortgelijk uitbouwtje waarin het
private altaar van den overste stond. Maar voor priors-
kamer schijnt deze zaal weer te groot. Voorloopig blijft
de oorspronkelijke bestemming van dit locaal dan nog
een raadsel. Henri Bijvoet, de kerkglasschilder van de
Haarlemsche nieuwe Sint Bavo, ontwierp voor dezen
erker drie prachtige vensters, voorstellende:,,DeKruisiging",
„de Annunciatie" en „Sint Jan op Patmos". Dit is wel
moderne kunst, maar zij is middeleeuwsch georienteerd
en stoort niet in deze omgeving zooals achttiendeëeuwsch
stucwerk dat wel doet. Dergelijke ramen verhoogen de sfeer
en geven het interieur een blijden innigen toon evenals
het mooie glas van Dick Broos het binnenzicht van de kruis
gang feestelijk opheft.
De kruisgang, geen echt klooster zonder kruisgang heeft
kruisribgewelven en is een echte processiegang met haar
sierlijke spitsboogvensters waarin zandsteenen traceeringen;
de vensters zijn gevat in harnassen van Gildehauser zand
steen, een bouwstof welke men hier in het Noorden veel
gebruikt heeft. De verlengstukken van den Noorderarm
doen ietwat vreemd aan en we vragen ons af, welke be
doeling de bouwmeester bij deze doortrekkingen had. Zeker
blijft er van de princiepen en oogmerken der middeleeuwsche
bouwkunst nog veel voor ons twintigste-eeuwers verborgen.
Vanzelfsprekend heeft dit klooster door den loop der tijden
veel veranderingen ondergaan. Zoo werden b.v. in de vorige
eeuw de verdiepingen der vleugels afgebroken en de kerk
gewelven verwijderd. De laatste zijn bij de restauratie
weer aangebracht evenals men de vensters der ehoorafslui-
ting hersteld heeft. Alle eer en lof aan Rijksmonumenten
zorg! Noord-Nederland bezit in Ter Apel werkelijk, zooals
Ozinga zich uitdrukt: „een uniek complex" en wie ooit
in het Groningsche land komt, verzuime niet dit middel
eeuwsch overblijfsel van godsdienstig leven en bouwkunst
te gaan bezichtigen!
65
