de vijf vensters in de choornis, dit choor waar men nog
duidelijk de plaats van het hoofdaltaar kon waarnemen.
De Hervormden zaten er met hun rug naar toe. Voor de
liturgisten onder hen wacht hier een taak! Als deze kerk weer
gerestaureerd zal zijn en eenmaal in gebruik wordt genomen,
dat zij dan beter en in meer overeenstemming met haar
oorspronkelijk doel gebezigd worde!: Laat de gemeente
zich bij den dienst van het Woord en de Sacramenten naar
het Oosten keeren, naar den Zonsopgang, symbool der
Verrijzenis! Waarom geen vaste Avondmaaltafel in het
choor gezet? Wij denken hier aan de inrichting van de
Duinoordkerk te den Haag, naar het voorbeeld der Engelsch
presbyteriaansehe kerken. De aesthetische waarde van
een kerk als deze, zal er ongetwijfeld aanmerkelijk door
verhoogd worden! Vergeten we niet, dat deze gebouwen
niet werden opgericht als gehoorzalen maar als tempels
waarin de Eeredienst en de bediening van Sacrament en
Woord tevens offers van schoonheid mochten zijn!
Van de wondere associatie tusschen religie en materieele
aesthetica zijn immers deze gebouwen zélf de sterke ge
tuigen!
Van de gedenkteekenen in de Koorkerk moet nog het vol
gende vermeld worden, omdat het ook uit de middeleeuwen
stamtde grafzerk waaronder het gebeente van graaf
Willem II van Holland rust. Dit is een Gothieke dekzerk
die zich onder een nis in den Zuidwand bevindt. Oorspron
kelijk werd het lichaam van den graaf in het choor begraven
dat geschiedde in 1282, terwijl in 1325 een kapel voor zijn
zielerust werd gesticht. In 1546 plaatste heer Floris van
Schoonhoven, die toen de abdij bestuurde, boven de groeve
een Renaissance graftombe die later verloren ging. Daarna
raakte het graf in vergetelheid totdat men het in de negen
tiende eeuw weer terugvond. Het stoffelijk overschot werd
opgegraven, later weer begraven, toen nog eens verwijderd,
totdat het eindelijk in onzen tijd, in 1928, op de huidige
plaats, onder het restant der eerste dekzerk, waarop het
gesehonden beeld van een ridder in wapenrusting met een
45