we ons tot het oudste gedeeite, tot de eerste twee uitbrei
dingen welke in ons verband de meest belangrijke zijn,
bepaleh
Vanaf den Nederhof was er maar een klein gedeelte van te
zien, nl. het oude bisschopshuis, dat in later tijd, toen de
abdij door de tnonniken verlaten was, het verblijf der
Vlissinger gecommiteerden werd. Het was dan de meest
Noordelijke aanbouw van het oudste stuk en men veronder
stelt dat dit de oorspronkelijke abtswoning, het abbatiaat
is geweest. Een mooi met natuursteen bekleed gebouw
dat na den brand van 1492 werd opgetrokken, ter plaatse
waar het eerste abtshuis gestaan moet hebben, 't Deed
zoo echt kloosterachtig aan met zijn open galerij van Tudor-
boogjeS; gesteund döor stevige beeren, die wel even aan een
stuk open kruisgang deden denken. Men meent te mogen
aannemen, dat het in het begin der zestiende eeuw gezet
is onder heer Pieter van de Capelle die de abdij van 1499
tot 1517 bestuurd heeft. Eigenlijk valt dit gedeelte dus
buiten de middeleeuwen, die volgens de historische bepalin
gen omstreeks 1500 afgesloten werden. Maar de cultuur,
de bouwkunst, de beeldende kunst, letterkunde en muziek
laten zich nooit in jaartallen vangen, men kan er alleen
getijden waarnemen die geheel onafhankelijk van tijds-
indeeling de machtige beweging der vrije natuur doen zien.
De Gothiek, de eigen bouwstijl der middeleeuwen, hand
haafde zich tot diep in de zestiende eeuw.
En je keek dan eens onder de galerij van dit abtshuis, die
bij de restauratie in haar oorspronkelijken vorm terugge
bracht werd, want wat was ook dit gedeelte door onze prak-
tisöhe vaderen van de achttiende en negentiende eeuw
mismaakt en verknoeid! Nu schraagden de kolommen
met hun bladmotieven de sobeie maar zuivere baksteenen
gewelven weer, nu kon men die natuursteenen libben hun
forsch lijnenspel weer zien spelen. Dit aanzicht deed den
kunstminnaar en liefhebber van het oud-Vaderlandsch
schoon goed: Zoo was het ééns geweest, zóó moest het nu
blijven. En daarboven, die verdieping van drie vertrekken
38
