traveesgewijs beurtelings hoog en laag opgetrokken, zoodat
men, voor het exterieur, den indruk krijgt als had de kerk
meerdere korte dwarspanden. De lage indeelingen van deze
gevarieerde zijschepen zijn samengesteld uit twee met kruis
gewelven overkluisde kwadraten, en de hooger opgetrokken
traveeën zijn gedekt door dwarse tongewelven die het
gewelf van het middenschip schragen. Men krijgt den indruk
alsof deze onderverdeelingen aparte ruimten zijn, bijkapellen,
zooals we die in de Byzantijnsche kerken zoo dikwijls
aantreffen. De opzet van dit aparte werk is toch geen wille
keur, en geen toevallige origineele vondst, maar de bouw
meester heeft deze hooge en lage gedeelten in zijn zijbeuken
gebruikt om het middenschip met een zwaar steenen gewelf
te kunnen dekken, en toch voldoende licht in zijn kerk te
brengen, het licht dat in de meeste Romaansche kerken
maar zoo spaarzaam toegelaten kon worden.
Voor het choor in zijn eigenaardige klaverbladvorm, er
zijn drie absissen, wordt ons gewezen op de Keulsche
bouwwerken zooals de Heilige Apostelen, Sint Maria in
het kapitool en Sint Maartende Munsterkerk van Roermond,
waar men, met eenige uitbreiding, dit voorbeeld navolgde,
terwijl er in Frankrijk soortgelijke typen zijn aan te wijzen.
Zeker moeten we in dezen drievorm een symboliek van de
heilige Drievuldigheid zoeken. Dit drie-in-een zullen we
herhaaldelijk in de kerkelijke bouwkunst zien: triforium,
drie ingangspoorten aan het westerblok, driezijdige ehoor-
sluiting, enz.
Der traditie getrouw, van Oost naar West gaande, rijst
daar 'n machtige breede hooge gevel op, waarboven zich de
toren verheft, het westerblok. De Romeinsche basiliek bezat
een voorplein, een atrium, dat was een door 'n zuilengang
omgeven ruimte waar de fonteinen stonden, waarin de
geloovigen hun handen konden wasschen alvorens zij de
kerk betraden door de narthex, dat is de voorkerk, het
voorportaal. In de Romaansche stijl heeft, en dat vooral
onder Carolingischen invloed, dit voorportaal zich uit
gebreid tot een Westchoor, van het schip door een tweede
32
