moeten bouwen en een huis, waarin Hij gediend wil worden
tot aan het einde der dagen!"
„Anno dominicae incarnationis MCIV" gaat de kroniek
voort. „In het Jaar onzes Heeren 1104 nam de priester
Ailbertus bezit van deze plaats, en legde er met zijn twee
broeders de eerste grondslagen eener woning, terwijl hij
zelf meezwoegde en werkte; de streek toch was woest en
onbebouwd en nooit door eenig mensch bewoond. Hij
bouwde er een houten kapel en vierde daarin voor het eerst
de heilige geheimen onzer Verlossing".
Het bleef niet bij dit eenvoudige houten bedehuisje, maar
het ging hier, zooals het overal gegaan is met kerk en
kloosterstichtingen; alleen valt hier een versneld tempo
waar te nemen. Drie jaren later in 1107 bouwt Ailbertus
reeds een steenen choor gedekt door een steenen gewelf:
„Erexit sanctuarium ex materia lapidum, desuper lapidus
obductum" vermeldt het handschrift nadrukkelijk, waaruit
wel blijkt dat een steenen gewelf iets buitengewoons en
iets ongeziens was. Omstreeks dien tijd begon men dus
de steenen welving in deze streken toe te passen. Een
jaar later rijpte het plan om een klooster op groote schaal
te bouwen, maar voor zulk een sticht was het pas opge
trokken choor dan alvast te klein. Dit plan verklaart dan
cok het feit, dat men het steenen choor weer afbrak. Bij
onderzoekingen in de nog bestaande Rolducsche crypte bleek
dat daar nog sporen van het eerste steenen choor te her
kennen zijn. Toch bevreemdt het wel dat men in dien tijd,
in één jaar, een steenen keik, of 'n gedeelte daarvan, (de
uitdrukking „sanctuarium" kan hier ook kerk in haar geheel
beteekenen) opgericht heeft, (die dan te klein blijkt en na
zoo'n kortstondig bestaan weer neergehaald wordt om wille
van een geheel gewijzigd plan. Zou de kroniekschrijver hier
wel juist ingelicht zijn en zich niet met de data vergist
hebben? Hoe dit zij, toen dat bedehuis afgebroken was,
bouwde Ailbertus op dezelfde plaats een crypte „en legde de
fundamenten voor een klooster in Longobardischen stijl
vermeldt het handschrift weer en voegt er dan heel eerlijk
27
