sieren altijd in het architectenbloed heeft gezeten. Houden
we er echter steeds rekening mee, dat de voorstelling van
Claes niet authentiek wordt geacht!
De kloosterkerk doet eerder aan een stadsbasiliek dan aan
een kloosterkapel denken. Als we de overgeschoten klooster
kerken hier en daar eens bekijken, valt het op, dat men graag
ten hemel steeg. Natuurlijk moest, zooals boven gezegd
werd, het huis des Heeren een waardig uitzicht hebben,
maar tevens valt hier toch een zekere drang naar macht
en ontzagafdwingen te bespeuren.
De kerk, het hooge huis, waarheen de blikken van vrienden
en vijanden zich het eerst zouden richten, symboliseerde
meteen de machtspositie van het bepaalde sticht. Deze
abdijkerk die dan door Gravin Petronella, weduwe van
Graaf Floris II, zij was ook de fondatrice van Rijnsburg
herbouwd en kostbaar uitgerust werd, want de oude kerk
die men in de plaats van de eerste houten gebouwd had,
was te klein geworden, deze abdijkerk komt ons op het
paneel als een Romaansche voor, maar een Romaansche
die 'n paar Gothische injecties gekregen heeft. De choor-
sluiting schijnt Gothisch te zijn, de dakruiter herinnert
aan die van Sint Laurens te Alkmaar, of de middentoren
van Sint Bavo in Haarlem, en de gevel van het Zuider
transept doet wat eigenaardig burgerlijk aan, met zijn
breede trap, die we als beëindiging van een kerkgevel niet
zouden verwachten. Het interieur der hoofdkerk van zulk
een sticht zal wel passend zijn geweest, we stellen ons voor
een groot vleugelaltaar, rijkbewerkte banken en Gothische
luchters, een glans van laatmiddeneeuwsche luister....
Dat ook de eerste steenen kerk van Dirk II waardevol
uitgerust was, zegt ons de kloosterkroniek, want de graaf
en zijn gemalin schonken een kostbaar altaar bedekt door
gouden platen waarop, in half verheven drijfwerk, stich
tende voorstellingen aangebracht waren: Christus aan het
kruis, de Evangelisten, de Apostelen, Sint Adelbert de
schutspatroon, Sint Bavo, Sint Maarten en Willebrord. In de
zestiende eeuw is ook dit kunstgewrocht verloren gegaan.
20
