het heiligdom en waardigste gedeelte van den tempel. Een dergelijke verhouding moeten we ook bij de z.g. Buur kerk veronderstellen, dat is de kerk die op dit bewuste paneel, juist even vóór de torens der abdijkerk uitgeschoven schijnt. Dit gebouw werd naast de eigenlijke abdij en aan de Noordzijde daarvan ten dienste der „geburen" der dorpsbevolking dus, opgetrokken en bediend door de monniken. Op de teekeningen die er na de verwoesting der abdij van gemaakt werden, tot ruïneteekenen voelde men zich in die dagen wel sterk aangetrokken, kunnen wij duidelijk opmaken dat het choor hooger dan het schip moet zijn geweest. En nu vragen wij ons af, welk gedeelte van de abdij doet zich hier aan de Zuidzijde voor ons open? Op den voorgrond ziet men één der poorten, die men niet voor de hoofdpoort moet houden, deze is aan de Westzijde te zoeken, en naast deze poort vermoeden we het hospitium voor vrouwen, die het slot zelf niet mochten betreden. Ter rechterzijde van de tweede poort, zoekt men in het lange gebouw met de zeven boogvensters, de refter, terwijl weer rechts daarvan, achter de kerk, onder het hooge dak, de kapittelzaal zal liggen. Ter linkerzijde van de poort staat, en dit is zoo goed als zeker, het abbatiaat. De klooster gang bevindt zich dan, van hier onzichtbaar, tusschen kerk en refter. De werkhuizen, zooals bakkerij en brouwerij, boerderij met stallen en schuren moeten dan aan den Noord kant, dus van hier uit achter de kerk liggen. Wij staan hier voor echt stevige degelijke bouwsels, woonhuizen die in een gesloten stadsgeheel heelemaal niet zouden misstaan. Sobere Noord-Nederlandsche panden. Vanaf dit punt is geen enkel Gothiek festijn te ontdekken. De poort huizen zijn burgerlijk te noemen, slanke sierlijke torentjes zooals aan de Middelburger abdij b.v. zijn niet te bekennen, geen spitsbogen, geen traceeringen, nissen, etc. De heele samenstelling schijnt eenvoudig opgevat te zijn, meer practisch en degelijk Hollandsch, in tegenstelling met het meer naar flamboyancie neigende Vlaanderen, waar het 19

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschutserie - Boekje 1941-1954 | 1947 | | pagina 17