lijken heer te maken, waarbij dezen laatste de grond
werd geschonken, op voorwaarde, dat de boer op
het land mocht blijven wonen. Soms was deze
overgave aan de macht van den graaf volkomen, in
andere gevallen stelde de boer bepaalde voorwaarden
voor de overdracht van zijn goed. Alle denkbare scha
keeringen kwamen voor. Men is wel eens geneigd
zich den toestand van deze hoorigen te donker voor
te stellen. Het was in het belang van den graaf, dat
veel boeren de behartiging van hun belangen aan
hem opdroegen. Bovendien stond het den boer steeds
vrij, niet den graaf, doch een naburig klooster zijn
bezit toe te vertrouwen. De vervanging van het leger,
samengesteld uit morrende boeren, door een kleiner
leger van goed gewapende ridders, heeft reeds ten
tijde van Karei den Groote een aanvang geno
men. Voor de krijgsdiensten ver buiten de grenzen
hadden de Friezen slechts één op de zeven man te
stellen, doch deze moesten dan waarschijnlijk bereden
en zwaar bewapend zijn. Men vindt vermeld, dat zij
op de vloot van Karei den Groote op den Donau ge
streden hebben, en deel hebben genomen aan de
krijgstochten tegen de Avaren en tegen de Mooren in
Spanje
49
E 1'oidme eschele ad Naimes establie
De Flamengs est e des barons de Frise
Chevalers unt plus de XL milie
Ja devers els n'ert bataille guerpie.
Qo dist li reisCist ferunt mun servise
Entre Rembalt e Hamon de Galice
Les guierunt tut par chevalerie.
(Het achtste legerkorpsNaimes heeft het samengesteld uit
Vlamingen en Baronnen van Friesland, het zijn meer dan
veertigduizend ridders. Waar zij strijden, wordt geen veld
slag ooit verloren. De Koning sprakZij zullen mij groote
diensten bewijzen. Rembalt en Hamon van Galicië beiden
