gekozen in tijden van strijd, en de mannen, die het rechtsgeding leidden en zorgdroegen voor het vol trekken der gevelde vonnissen. Aanspraak maken op een dergelijke onderscheiding konden ze krachtens hun geboorte niet. Deze aanzienlijke geslachten, waarvan ieder dorp erwaarschijnlijkverschillende tegelijk gehad heeft, vormden den volksadel in de edelste beteekenis van het woordzij waren dragers van een adeldom, die door traditie zekere rechten verkregen had, maar die ook verplichtingen oplegde. Hun daden en aan zien waren onderworpen aan het oordeel der vrije, eigen-geërfde boeren. Hoewel een centraal, eenhoofdig gezag ontbrak, had toch menige groote volksstam zijn koning, een echten volkskoning, die geen eigenlijke macht bezat. Zijn invloed was grooter, naarmate hij de vergaderingen van het volksding met meer inzicht leidde, en erin slaagde verdeelde meeningen tot elkaar te brengen. Ook vormde de koning met zijn raadslieden een soort centralen raad, waarin vraagstukken, die den gehee- len stam betroffen, behandeld en de betrekkingen met andere stammen geregeld werden. Maar de groote besluiten werden niet genomen zonder dat op de dingvergadering deze vrije mannen van hun goed keuring hadden doen blijken. Van de Friesche konin gen hebben vooral bekendheid verworven Aldgildis, wegens zijn goede gezindheid tegenover het Christen dom, en Radboud, zijn zoon, die een verwoed tegen stander van het Christendom en een fel strijder voor de onafhankelijkheid van de Friezen was. Zij waren echter geen heerschers over, doch aanvoerders en leiders van het Friesche Volk. Veelvuldig schijnt het voorgekomen te zijn, dat de volkskoningen ook het hoogste priesterlijke ambt in den heidenschen gods dienst bekleedden. Het aanzien, dat zij onder het volk genoten, had ook zijn schaduwzijde. Er zijn uit 36

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschutserie - Boekje 1941-1954 | 1947 | | pagina 38