Strooptochten, door lichtgewapende mannen in kleine
booten ondernomen, waren echter aan beide zijden
goed mogelijk, en onderhielden de eeuwenlange vijan
digheid tusschen de beide gebieden. Van zéér groot
strategisch belang was de z.g. „Vronegeest", een hoog
gelegen diluviale zandrug, benoorden Alkmaar, waar
op tegenwoordig het dorp St Pancras is gelegen.
Eerst nadat het aan Floris V gelukt was van Alk
maar een weg en een dijk naar de hoogte van Vronen
aan te leggen en deze duurzaam te beschermen door
drie zware verdedigingswerken (Torenburg, Middel
burg en Nijenburg), kon het aan de graven van Hol
land gelukken de West-Friezen te onderwerpen en in
bedwang te houden. Alkmaar, op de uiterste noord
punt van den hoogen rug van Heilo gelegen, werd
naast Enkhuizen de voornaamste Hollandsche stad
in het Noorderkwartier. In het begin zijner regeering
had Floris V ter hoogte van Schoorl over de Rekere
een kasteel gebouwd op West-Friesch grondgebied;
dit kasteel is echter voor de Hollanders verloren ge
gaan, voordat de onderwerping der Friezen een feit
was geworden.
Vóór Floris' regeering lag het zwaartepunt van de
verdediging van Holland ter hoogte van Heemskerk
en Assumburg. De oudste burchten lagen dus op de
hoogere gronden, hoewel reeds vroeg de Heemsker-
kerdijk werd aangelegd, om de kasteelen te bescher
men. Ook de Aechtendijk; welke bij Beverwijk
toenmaals Aechtdorp geheeten langs de Cromme
Ye liep, om, na een uitbochting naar het oosten, aan
te sluiten op de hoogere gronden van Uitgeest, is
van zeer ouden datum. Later werd van Uitgeest de
Koogdijk aangelegd, welke in noord-westelijke rich
ting liep en aansloot op den Zanddijk, die, zooals wij
gezien hebben, in de elfde eeuw door de monniken
85
