stroomde en vandaar in westelijke richting naar zee
afvloeide. Mogelijk is, dat tem plaatse, waar tegen
woordig de Hondsbossche Zeewering is opgeworpen,
een onderbreking van de duinenreeks lag; het Mars
diep bestond echter niet; Texel (Texla) was tot in de
achtste eeuw één geheel met het land ten noorden van
de Hondsbossche Zeewering; ook Vlieland was nog
met Texel verbonden. Het eiland Terschelling was
echter door den Vliestroom van het westelijker gelegen
land gescheiden ook Ameland was een eiland, waarop
aanvankelijk een heidensche tempel stond, die reeds
vroeg voor 866 door een klooster vervangen
werd. De tegenwoordige Waddenzee is in later tijd
ontstaan. Achter deze eilanden lagen, ter plaatse van
de tegenwoordige Waddenzee en de voormalige Zui
derzee, groote uitgestrektheden land, waar doorheen
de machtige Vliestroom zich een weg naar het noor
den baande. Volgens Friesche kronieken heeft ten
oosten van het Vlie, ter plaatse van de tegenwoordige
zandplaat „het Grind", nog langen tijd een eiland ge
legen, waarop een stadje lag, dat in 1215 omwald
werd. In 1287 werd het echter door een stormvloed
tot op weinige huizen na vernietigd.
De doorbraak van het Nauw van Galais had nog an
dere gevolgen dan de vorming van de jonge duinen
aan onze kusten. De sterker geworden beweging van
eb en vloed verlegde den mond der rivieren. Oorspron
kelijk hadden de rivieren de natuurlijke glooiing van
het terrein gevolgd en stroomden zij in kuststreken,
waar het verval van weinig beteekenis was, in noord
westelijke richting naar zee. In het gebied der Neder-
Betuwe en van den Hollandschen IJsel heeft men nog
vele overblijfselen kunnen aantoonen van oude rivier
beddingen, die naar het noordwesten gericht waren.
Door de werking van eb en vloed werden echter de
12
