een bekende volksfeestdag, volgens Schrijnen een
„lente vóórfeest". Reeds besproken is het minstens 16e
eeuwsche gebruik om de zittingen van het neder-
gerecht met St. Pieter te schorsen. Het was ook de
termijn voor veel transacties op finantieel gebied,
zoodat op iedere pagina bijna van het vrij omvangrijk
oud rechterlijk archief St. Pietersdag of Petri ad
Cathedram wordt aangetroffen. Tot in 1848 toe verviel
dien dag de betaling van den floreenomslag voor het
zeewerend waterschap Hemelumer Oldephaert en
Noordwolde voor de Hindeloopers.
Als de St Pietersdag was aangebroken ging men wijks-
gewijze naar de huizen van hen, die in het vorig jaar
gehuwd waren onder het zingen van het lied
„Jou mi ien Sint Pieters bol
As ik ward mol (dwaas)
As ik smyt dy di glazen ijn."
De jongelui gaven dan ballen en moesten de groep
tracteeren. Dit balsmijten op S. Pieter is een zeer ver
breid gebruik geweest in het Friesche land. Deze
gewoonte, waartegen in Bolsward de magistraat in
1733 nog optrad, bestond op sommige plaatsen hierin,
dat een serie ballen, waarvan er één versierd was werd
uitgeworpen. Er ontstond dan een formeel gevecht,
wie den bal zou bemachtigen, want de uiteindelijke
overwinnaar werd de koning van den dag en mocht
rondgaan om overal onthaald te worden, waarbij als
stok achter de deur het bovengestelde liedje moest
dienen. In andere deelen van Friesland ging het bij
deze gelegenheid minder rustig toe en leidde „het
rhythme van de volkspsyche" zoo ongeveer tot een
„opstand der horden", waarbij men elkander in het
water drong en zelfs soms bloed vloeideOok in
Hindeloopen moet het rijmpje van St Pieter bekend
geweest zijn.
78
