De witte blokjes, die vroeger van harde Fransche
kalksteen, Gobertanger steen waren, welke het belief
de steeds wit te blijven, althans op de weerzijde, wer
den nu gemaakt van zandsteen, uit de omgeving van
Bentheim afkomstig. Deze zandsteen werd in de na
tuur grauw en dit zal later de reden zijn geweest om
de steen te verven, om de blokjes en lijsten weder
licht van kleur te maken. Dit verven is niet gebeurd
kort nadat de gevels gereed waren. Het geschiedde
later, toen het schilderen met de Lodewijkstijlen me-
dekwam. De vroeg-17e eeuwsche trapgevels werden
met goud en kleuren opgesierd; een geheel andere
werkwijze. Men moet scherp onderscheiden het be
schilderen of schilderen, verven van gevels. De Re
naissance gevels werden opgesierd met verguldsel,
met penseelornament, sierletters en zooveel meer.
Daar is heel weinig van bewaard gebleven omdat la
tere menschengeslachten de verfkwast over alles
haalden.
Toen de bekende gevels aan de Nieuwmarkt 20 en 22
werden schoongemaakt, kwam aan de leeuwenmas
kers en aan de jaarsteenen goud voor den dag. Toen
de geheel zandsteenen gevel te Kampen aan de Oude
straat 119 bij de restauratie van de korst verf ontdaan
was, werden geheele spreuken, overblijfselen van
ornament en het jaarcijfer zichtbaar.
De gevels van om en bij 1600 moeten een levendige
kleur gehad hebben. Roode baksteen, witte banden en
lijsten, goud en kleur. De groote hoeveelheid hout aan
de puien, keldervallen, kruiskozijnen, luiken, was niet
gekleurd. Alle hout, binnen en buiten, aan zolderin
gen, gevels en aan meubilair was eikenhout zonder
meer. Binnen kleurde dit langzaam bij door het licht
en de geuren en den rook, buiten door het weer. Daar
om is het verkeerd eikenhout te vernissen; dan is het
52
