vrijheid en voorspoed, uit zooveel vroegere jaren, een vrijwel gesloten serie gejaarmerkte gevels langs den weg staat. In gansch Nederland is uit dien tijd bijna geen bouwkunst te vinden. Een der weinige uitzon deringen is te Groningen, het stadhuis, dat toen op de Markt werd neergezet, een bouwwerk dat met zijn zuilen zekere monumentaliteit heeft, doch dat er beter niet kon staan om het plein heel te houden. Op tal- looze omzwervingen door Nederland werd slechts één gedateerd bouwwerk aangetroffen, te Heusden in Noord-Brabant, een stadspoort, beter gezegd commie- zenhuis, nu Vischbank geheeten. Daar staat op: 1796 en A—2. LB, wat beteekenen zal: Anno Secundo Libertatis Batavae, in het tweede jaar der Bataafsche vrijheid. Een der weinige overblijfselen te Amsterdam langs den weg is de houten middeningang in het aloude arsenaal, dat sedertdien Militiezaal heet. Deze portiek bleef bij de restauratie van den gevel in 1918 gespaard als aandenken aan de Amsterdamsche jongens die naar Rusland marcheerden en niet terugkwamen. Niettemin ontstond na de herwinning van Neêrland's vrijheid toch weder bouwkunst, en merkwaardig ge noeg, alsnog Fransche kunst. Deze was reeds tijdens de Fransche bezetting naar voren gekomen als de Style Empire, de bouwstijl van het Fransche Keizer rijk, aan de enkele bouwkunstuitingen, verbouwingen van gevels, ramen met grootere ruiten en aan enkele overgebleven interieurs, zooals de achterkamer in het huis Heerengracht 514, het huis met de Morianen. Hoe dit te verklaren? De Fransche overheersching bracht met de armoede en alle andere ellende ook nog iets goeds mede. Zij bracht mede de fijne Fran sche kunstzinnigheid. Niet voor niets had de Fransche kunst reeds anderhalve eeuw geheel Europa beïn- 164

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschutserie - Boekje 1941-1954 | 1946 | | pagina 168