module is de halve dikte van de zuil. Dit boek geeft
verder opmetingen van triumphbogen, amphitheaters,
van het Pantheon en andere bekende Italiaansche
bouwwerken, alsmede perspectivische constructiën.
Opmerkelijk is dat de eerste hoofdstukken zijn gewijd
aan de meetkunde, die behalve de figuren die nu nog
de schoolboeken vullen, andere bevatten die de ver
houdingsleer betreffen en waaruit ten duidelijkste
blijkt waarvoor de wiskunde dient: het fundament
van de houwkunst. Hoe merkwaardig dat dit belang
rijke, om niet te zeggen belangrijkste, onderdeel van
de bouwkunst in 't vergeetboek is geraakt, zoodat op
geen der tallooze technische scholen de verhoudings
leer wordt onderwezen. Is 't dan wonder dat vrijwel
alles wat onze tijd aan bouwkunst maakt leelijk is?
Symon Bosboomstadssteenhouwer tot Amsterdam,
maakte een boek: Cort onderwys van de vyf colomen
en zegt erbij uyt den scherpzinnigen Vincent Scha-
mozzy getrocken. Dit is weder een ordenboek met de
gebruikelijke maatvaste aangifte van de zuilenordon
nantiën, aangevuld met voorbeelden voor sieraden
en bouwkundige constructiën. De meetkunde doet hij
er niet bij. Dit boek, in het einde der 17e eeuw ver
schenen, had een taai voortbestaan. Er is een herdruk
van 1821 door Jacobus Houthuisen. Het boek is wel
anderhalve eeuw in gebruik geweest.
De handleiding tot de kennis der Burgerlijke en Mi
litaire Bouwkunst van de Koninklijke Militaire Aca
demie te Breda, van 1843, door Storm van 's Grave-
sande, is het eerste boek waarin alle denkbare bouw
kundige samenstellingen voorkomen. Er zijn voorbeel
den in van kazernen en velerlei andere soort gebou
wen. De orden worden niet vergeten; ze zijn zeer
nauwkeurig daarin afgebeeld in staalgravure.
De Franschen deden er nog een schepje op. Ze beeld-
100
