weest is: met de Montmorencys had in dezen oogen-
schijnlijk vergeten uithoek van Brabant ook een ander
lid van den Franschen adel zijn toevlucht gezocht, de
aartsbisschop van Lyon, Yves Alexandre de Marboeuf,
markies de Reves. Deze diende het sacrament van het
vormsel toe aan elfduizend geloovigen uit een verren
omtrek. Bokhoven werd in 1800 ingelijfd in de Ba-
taafsche republiek. De Montmorencys werden echter
in hun bezit gehandhaafd; dit waren de gronden en de
ruïnes van het kasteel. In 1817 trouwde Charlotte de
Montmorency met Gustave de Levis, hertog van Mire-
poix, in wiens familie de goederen bleven tot 1928,
toen zij verkocht werden en verburgerlijkt onder den
naam N.V. Landgoed Bokhoven. Het poortje staat er
nog als een herinnering aan betere dagen, en in het
dorp het karakteristieke rechthuis, waar de graaf of zijn
vertegenwoordiger de belangen van zijn dorpelingen be
hartigde, en in de kerk het vorstelijke grafmonument
van graaf Engelbert van Immerzeel en zijn gemalin
Helene de Montmorency. Deze tombe, door Art. Quel-
linus vervaardigd, was eigenlijk bestemd voor de pre-
dikheerenkerk te Antwerpen, maar sinds 1651 staat dit
meesterstuk van beeldhouwkunst in het nederige Bok
hoven, bescheiden achtergrond van veel menschelijke
grootheid en menschelijke misère.
Omdat de wording van de Brabantsche dorpen zoozeer
is samengeweven met de geschiedenis van de kasteelen,
dient voortaan alles te worden beschermd wat hiervan
bewaard bleef. Gelukkig is dit inzicht in de waarde er
van vrijwel algemeen aanvaard. Ook de dorpelingen
beseffen het. En hun kinderen, die iets van de geschie
denis van Brabant weten, zien in de omgeving van de
oude kasteelen de verwezenlijking van de schoone droo-
men van een schoon verleden.
49
Het Brabantsche Dorp 4
