80
Naar gelang de grootte van den beiaard en de hoogte der
omringende bebouwing, moeten de klokken tusschen de
40 en 65 m hoogte worden geplaatst.
De klokkekamer moet liefst een vierkanten vorm en vol
doende hoogte hebben:
1°. om de klokken regelmatig in rijen boven elkaar te
kunnen hangen,
2°. om een kamertje voor het beiaardklavier te kunnen
plaatsen.
In iederen wand van de klokkekamer moeten ruime openin
gen uitgespaard worden, waarvan de oppervlakte en de
hoogte in verhouding moeten zijn met de grootte van den
beiaard. Er moet ook een juiste verhouding zijn tusschen de
oppervlakte der torenvensters en der penanten. De vensters
zorgen voor voldoende uitstraling van het geluid, de penan
ten houden den klank in zekere mate in den toren vast,
waardoor de afzonderlijke tonen der tremolo's versmelten
tot een aangehouden toon. Helaas is er onder de beiaard
inrichters een misverstand ontstaan ten aanzien van de
door Jef Denijn gebruikte uitdrukking „gesloten toren".
Men is torens voor beiaard gaan inrichten door de klokke
kamer met galmborden van de buitenlucht af te sluiten
en meende hierdoor een gesloten toren te krijgen. Men
bereikte wel, dat getremoleerde accoorden goed samen
smelten, maar ook toonladdervormige figuren en ander
passagewerk vloeien in elkaar en maken het spel ondui
delijk. De belangrijke functie van de niet afgeschutte ven
sters is hierbij over het hoofd gezien, (zie Afb. 31 en 33)
En wat nu de plaatsing der klokken in de klokkekamer be
treft, die moet liefst zóó ruim zijn, dat de omvang der klok
ken slechts een deel van haar kubieken inhoud vormt en er
aan alle kanten van den klokkestoel voldoende ruimte over
blijft voor het samensmelten der klanken. De wanden van
een gesloten klokkekamer vervullen eenigszins de functie
van den zangbodem der piano. De klokkestoel wordt dus
in het midden van den vloer geplaatst. Hij moet een stevig
geheel vormen en samengesteld zijn uit eiken balken, die
niet tegen de torenmuren mogen steunen. IJzeren of stalen
binten kunnen voor het ophangen van klokken niet ge-
