HOOFDSTUK VII
78
BEI AARDT ORENS
Toren en klokken vormen een niet te scheiden geheel.
Daar de toren zoo'n hoogst belangrijke plaats in de ont
wikkeling van de klankeffecten van den beiaard vervult,
moet aan de beschrijving van de inrichting van het toren
instrument een beschouwing over de eischen, waaraan een
beiaardtoren moet beantwoorden, voorafgaan. Want men
kan prachtig afgestemde klokken in een toren hangen en
ze met het meest volmaakte mechanisme ter bespeling uit
rusten: indien de toren niet aan zekere voorwaarden vol
doet, zal het gewenschte effect uitblijven.
De meeste torens in ons land zijn voor een geheel ander
doel gebouwd dan om een klokkenspel te herbergen. De
oudste torens bevatten zelfs geen enkele klok, want zij
werden als verdedigingsmiddel ontworpen. Later, toen zij
om deze taak beter te kunnen vervullen, aan de kerken wer
den gebouwd, hing men er de luidklokken der kerk in.
Nadat de kerk niet meer geheel het openbare leven be-
heerschte, doch de burgers meer en meer macht begonnen
te krijgen, ging men er toe over afzonderlijke torens te
bouwen, waarin de stadsklokken werden gehangen. Zoo
ontstonden de prachtige belforten en raadhuistorens, waar
van er nog vele in ons land zijn bewaard gebleven. Eerst
toen men de stadsklokken ook voor tijdaanwijzing ging
gebruiken en de uurklok vergezeld ging van een voorslag,
die zich van lieverlede uitbreidde tot een beiaard, kregen
de torens zoo goed en kwaad dit ging de bestemming van
beiaardtorens.
Uit de manier, waarop de klokken meestal werden opge
hangen en de soort van torens, die hiervoor gebruikt wer
den, zou men eerder opmaken, dat dit meer geschiedde als
een uiting van den pronklievenden geest dier tijden, dan
dat het de bedoeling was, volgens de wetten der klankleer,
een muziekinstrument te scheppen. Het kan ook zijn, dat
men van meening was, dat de klokken slechts goed hoor-
