INLEIDING
Zou er wel één onderwerp te behandelen zijn, waaraan
zoo'n romantische, geheimzinnige sfeer verbonden is, als
de klok? Zelfs wij, Nederlanders, ervaren ondanks onze
beruchte nuchterheid den invloed van den klokkeklank en
door mijn werk als beiaardier ben ik dikwijls in de ge
legenheid geweest waar te nemen, welk een indruk alleen
het zien van een groote klok maakte. Want zelfs oninge-
wijden in de kunst van het gieten en bespelen van klokken
ondergaan de schoonheid van vorm van een Hemony-klok,
alleen door het aanschouwen van de sierlijke welving van
haar flanken en slagring, haar prachtig bewerkte festoe
nen en engelenfiguurtjes en haar in kloeke, duidelijke let
ter geboetseerde randschriften. En dit betreft nog slechts
haar zwijgend uiterlijk. Wie ze daar stil, hetzij als enke
ling in een luidstoel, hetzij in rijen in den klokkestoel van
een grooten beiaard, ziet hangen, vermoedt niet welk een
bron van schoonheid zij herbergt, die zij gaat uitstorten
in de klokkekamer en door de galmgaten in het lucht
ruim, zoodra de klokkenluider haar in beweging brengt,
of de beiaardier door middel van zijn klaviertoets haar
klepel beroert.
Er is met den klokkeklank iets wonderlijks, hij wekt stem
mingen van de meest uiteenloopende soort. Denk bijv. aan
het vroolijk gebeier van alle klokken van een stad tezamen
op een feestdag, of aan den somberen klank van één of
twee klokken met groote secunde of kleine terts interval,
beurtelings geluid bij een begrafenis, of de velerlei stem
mingen, die de beiaardier met dezelfde klokken in één uur
tijds te voorschijn kan tooveren. Of aan het verschil in
klank van dezelfde klokken, geluid of bespeeld op een hel
deren ochtend vol stralenden zonneschijn, of op een zwoe-
len zomeravond tusschen zonsondergang en maansopgang
of bij wintersche kou in heldere vrieslucht.
Eén enkele luidklok kan ontroeren, zonder melodie of
harmonie, alleen door haar klank en rythme. Onvergetelijk
is voor mij in dit opzicht een indruk, dien ik heb opgedaan
7
