70
Maastricht kreeg in den toren van de St. Servaaskerk in
1767/68 een spel van 40 klokken van Andreas v. d. Gh.
Klavieromvang: c tot f3 cis en dis). Stemming: f.
Nijkerk bezit een welluidenden beiaard van denzelfden
gieter van 34 klokken, in 1777 gegoten bij drie luidklokken
uit 1775 van Alexius en Henricus Petit en één van Taylor.
Klavieromvang: c tot d3 cis en dis). Stemming: es.
Dit is de tweede beiaard, die op aanwijzingen van Jef
Denijn gerestaureerd werd. Bovendien werden bij een la
tere restauratie de klepels verzwaard; bij alle meerendeels
lichte beiaarden van dezen gieter zijn de klepels te licht,
hetgeen van grooten invloed op het klankvolume is.
Nijmegen heeft in den St. Stephenstoren een spel van 36
klokken, waarvan 32 gegoten door Pieter en Matthias v. d.
Gh. in 1738 en 4 door Jean Baptiste le Vache in '1734.
Klavieromvang: c tot c3 cis). Stemming: normaal.
Schiedam kreeg in 1786 een spel van 38 klokken van
Andreas v. d. Gheyn. De zuiverheid van het hoogste octaaf
laat veel te wenschen over. Klavieromvang: c1 tot d4
cis). Stemming: b.
In 1937 heeft dit carillon een grondige restauratie onder
gaan. Hoewel van het binnen in den toren hangen der
klokken moest worden afgezien, werden zij toch logischer
in hetzelfde venster opgehangen, waar zij zich voorheen
bevonden, n.1. van onder naar boven steeds in grootte
afnemend. Het klavier, dat vroeger een verdieping lager
dan de klokken in de uurwerkkamer stond, is in een
cabine vlak bij de klokken geplaatst, het broeksysteem is
door tuimelaars vervangen, de klepels der kleine klokken
zijn zwaarder gemaakt, terwijl de kleinste luidklok (van
Cl. Noorden en J. A. de Grave uit 1710) een fis-klok aan
het pedaal is toegevoegd. Daar dit carillon, evenals de
andere van dezen gieter, door de toevoeging van dis in het
onderste octaaf een aanwijzing geeft, dat Van den Gheyn
getracht heeft het in de getemperde stemming af te stem
men hetgeen hem echter slecht gelukt is zou het in de
toekomst in aanmerking komen om evenals dat van den
Jacobstoren te 's-Gravenhage in de gelijkzwevende tempe
ratuur te worden bijgestemd.
