zijn zelfs klokken, die in 't geheel geen sporen van uit draaien vertoonen, zoodat we kunnen aannemen, dat He- mony zoo'n meesterschap in het op toon gieten bezat, dat menige klok, zooals zij uit den vorm kwam, reeds de juiste toonhoogte bezat. Gedurende de bewerking van het uitdraaien moest in de werkplaats de grootste stilte heerschen, om het resoneeren der stemplaten te kunnen beluisteren. Hemony gebruikte n.1. voor het controleeren van de toonhoogte zijner klok ken een stel bronzen staven of platen, die tweemaal zoo breed als dik waren, zoodat zij op hun kant gezet, het boven-octaaf lieten hooren van den toon, dien zij gaven, wanneer zij plat lagen. Zoodra de klok door het uitdraaien van het metaal de vereischte toonhoogte bereikte, begon de daarop correspondeerende staaf mee te trillen en dit was het sein om met het uitdraaien te stoppen. Bij het moeilijke werk van het bijstemmen van kleine bei aardklokjes verleende de blinde Utrechtsche beiaardier en musicus Jonkheer Jacob van Eyck vaak zijn medewerking. In Hofdijks „Lauwerbladen" komt bij de schets, getiteld: „Het gehoor des blinden" een plaat voor, die een bezoek van Jacob van Eyck aan de Gebr. Hemony voorstelt. Hoe wel de teekening op fantasie berust (van de Hemony's zijn helaas geen portretten bewaard gebleven) moeten we den teekenaar toch dankbaar zijn, dat hij de samenwerking van de gieters en den toonkunstenaar in beeld heeft gebracht. Zij geeft een bewijs, dat zelfs groote meesters als de He mony's zoo bescheiden waren, om de hulp van een met een scherp ontwikkeld gehoor begaafd musicus in te roepen bij het keuren van hun kleine klokjes. Het is wel eigenaardig, dat zij juist met hun kleine 2- octaafspelen zoo gelukkig zijn geweest. Hoewel slechts geschikt voor eenvoudige zettingen van het volkslied en zeer sober gezette dansen, zooals menuetten, gavotten enz. geven zij door hun zuiverheid en zilveren klank toch groote bevrediging en vinden veel waardeering bij het publiek. De klokjes van het Amsterdamsche Munttorentje hangen te laag en kunnen bovendien slechts automatisch bespeeld worden; hetzelfde gold voor die van het Oude Beurs- 61

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschutserie - Boekje 1941-1954 | 1944 | | pagina 76