1550 vormden waarschijnlijk den voorslag. Het volgend
jaar werd de grootste klok erbij gegoten. In 1553 werd hij
met vier klokken uitgebreid en in 1554 wederom met vier,
terwijl één klok geen jaartal draagt. Evenals alle beiaar
den uit dien tijd bestaat hij uit een diatonische reeks, aan
gevuld met één chromatischen toon, den verlaagden zeven
den toon (klavier: bes). In 1929 werd dit spel vervangen
door een volledig 2-octaafsspel van John Taylor van 25
klokken (c1—c3)de Van den Gheyn-klokken zijn in de
tot museum ingerichte hal van het stadhuis ter bezichtiging
opgesteld.
De beiaardjes van Edam, Monnikendam en St. Maartens
dijk werden resp. in 1561, 1591 en 1614 door denzelfden
gieter vervaardigd en omvatten 2 diatonische octaven met
toevoeging van den verlaagden zevenden toon (klavier:
bes). Monnikendam heeft bovendien den verhoogden vier
den toon (klavier: fis).
Van denzelfden gieter is het spel, dat vroeger in den
St. Maartenstoren te Arnemuiden hing en in 1900 in den
oostelijken toren van het Rijksmuseum te Amsterdam werd
aangebracht, waar het onzichtbaar voor de bezoekers van
het museum ieder kwartier zijn onwelluidende tonen
over deze drukke stadswijk strooit. Het bestaat uit 24 klok
ken, waarvan dertien van Peeter van den Gheyn, n.1. één
van 1553, acht van 1554, één van 1556, zeven van 1583, één
van 1587 en één van 1598; één klok is door de firma Petit
en Fritsen (Aarle-Rixtel) in 1900 hergoten en in ditzelfde
jaar heeft deze gieter er tien bij gegoten. De 14 oorspron
kelijke klokken waren diatonisch. Het zou aanbeveling
verdienen de Van den Gheyn-klokken naar het inwendige
van het museum te doen verhuizen, teneinde ze voor de
bezoekers zichtbaar op te hangen en meer in overeenstem
ming met de imponeerende architectuur van het Rijks
museum, een zuiveren modernen beiaard aan te brengen.
Het spel van Oudewater heeft tien klokken van Gerard
Both uit 1609, één (waarschijnlijk) van Claude Fremy uit
1682, zes (de kleinste) van Claes Noorden en J. A. de
Grave uit 1702 en 1711. De diatonische reeks van twee
octaven is aangevuld met fis1, bes1, cis2, fis2 en bes2. De
58
