zilveren munten en sieraden in den oven wierp. Meestal
kwamen die echter langs een afzonderlijk kanaal in de han
den der gieters terecht.
Is men eenmaal met de voorbereidende werkzaamheden,
die weken, soms maanden duren, zoover gevorderd, dat het
gieten kan plaats vinden, dan is een dag van groote span
ning aangebroken. In den smeltoven worden de scherven
van oude klokken en voor zoover noodig „schuitjes" nieuw
metaal opgestapeld. Bij den vuurhaard is een geweldige
stapel hout, gekloofde stammen van ]/2 m lengte, op
getast. In 't Noorden van ons land, waar men ook turf
stookt, wordt deze onder het stoken aangevoerd, daar ze
te veel volume heeft om allen noodigen voorraad bij den
haard op te bergen. In de goten op den gietkuil worden
de turven voor het droogstoken aangemaakt en een vuurtje
van krullen en hout wordt in den haard aangestoken. Als
dit goed doorbrandt, begint het eentonige werk, uur na
uur, van het telkens volstoppen van den haard met blok
ken hout, want de temperatuur van den smeltoven moet
op ongeveer 1400° gebracht worden, wil de „geut", zoo
als de vakterm luidt, goed gelukken.
Interessant is het intusschen door een kijkgat een blik in
den oven te werpen. Daarbinnen schijnt alles te trillen en
te sidderen. Men ziet de brokken der oude klokken als
ijsschollen op elkaar gestapeld liggen, witgloeiend in de
voortloeiende vlammenzee. Beekjes smeltend metaal loo-
pen er van af en overal ziet men het druipen en zich
verzamelen op het laagste punt. Is het laatste stukje me
taal gesmolten, dan wordt één der deuren opzij van den
oven geopend en met een lange ijzeren staaf met een dwars
ijzer eraan in de kokende massa geroerd; alle ongerech
tigheden, die op het vloeibare metaal drijven, worden naar
den kant gehaald en uit den oven verwijderd. De benoo-
digde hoeveelheid tin en eenig potasch wordt bijgevoegd
en dan is het tijd om het metaal te onderzoeken.
Met een ijzeren lepel wordt een kleine hoeveelheid metaal
uit den oven genomen, voor het gieten van eenige proef-
staafjes. Deze worden als zij voldoende afgekoeld zijn,
stuk geslagen. Is het oppervlak van de breuk van de ver-
35
