83
gewenscht, dat er een nauwer contact ontstaat tusschen
architecten en deskundigen op beiaardgebied. Verheugend
is, dat in de laatste jaren bij den bouw van twee nieuwe
torens, die van de stadhuizen te Leiden en te Hoogeveen
en voor den herbouw van den Abdijtoren te Middelburg,
aan den Nederlandschen Klokken- en Orgelraad advies is
gevraagd voor de afmetingen van de klokkekamer.
Laten we nu de 77 torens in ons land, waarin klokken
spellen hangen, eens de revue passeeren, dan blijkt, dat
er 14 vierkante torens zijn met een „gesloten klokke
kamer". Deze bevinden zich te:
Almelo, St. Gregorius; Barneveld, Herv. kerk; Brielle,
St. Catharina-kerkDoesburg, Martini-kerk; Enschede,
Herv. kerk; Gorinchem, Groote kerk; 's-Hertogenbosch,
St. Jans-kerk; Hilvarenbeek, Petrus-banden-kerk; Lochem,
St. Gudula-kerk; Oldenzaal, St. Plechelmus-kerkOude
water, St. Michaels-kerkRotterdam, St. Laurens-kerk
Schiedam, St Jans-kerk; Sluis, Stadhuis.
Van eenige dezer torens zouden de galmborden uit de
vensters genomen moeten worden, van andere, waarvan
de vensters gedeeltelijk dicht gemetseld zijn, zouden dezen
hun oorspronkelijk ontworpen vorm weer terug gegeven
moeten worden. Op deze wijze zou bijv. van den Lochem-
schen toren een uitstekende beiaardtoren te maken zijn
en zou de nu open gemaakte spits weder normaal met
leien gedekt kunnen worden. Als men er te Oudewater
nog eens toe komt het zeer slechte spel door een nieuw te
vervangen, zou het wonderlijk bouwsel, dat zich nu tegen
het zadeldak bevindt en waarin de klokken hangen, kun
nen verdwijnen en de nieuwe klokken in den toren een
plaats kunnen vinden.
Van de overige torens zijn er 22, waarvan de zeskantige
open lantaarn of koepel voldoende ruimte biedt om de
klokken een goede opstelling in een klokkestoel te geven.
Dit zijn: de Lieve Vrouwe-toren te Amersfoort; de koepel
van het Paleis te Amsterdamde St. Eusebius te Arnhem
de Groote kerk te Bergen op Zoom; de Lieve Vrouwe te
Breda; de St. Ursula te Delft; de St. Lebuïnus te Deven
ter; de St. Pancras te Enkhuizen; de Martini te Gronin-
