HOOFDSTUK XII MYTHOLOGISCHE HUISEMBLEMEN Tn den vorm van gevelsteenen is er maar weinig over gebleven, dat in deze rubriek kan worden ondergebracht. Des te meer echter aan kostbaar en kunstrijk beeldhouw werk aan halsgevels en kroonlijsten en bijna levens- groote beelden op de grachtenhuizen. Om ze naar hun vorm en onderdeelen te beoordeelen staan ze te hoog. Ze zijn slechts met den kijker te benaderen. Eertijds moet onze stad menig uithangteeken gekend hebben met populaire mythologische persoonlijkheden en figuren. Want ook de uithangteekens ondergingen den invloed der klassieken, vooral waar zij handel en zeevaart symboliseerden of allegorisch verbeeldden. Herkules, Saturnus en Atlas zijn de eenig overgebleve nen op gevelsteenen, op den Haarlemmerdijk 33, Prin sengracht 394 en in de Oude Kennissteeg, zijgevel van O.Z. Achterburgwal 58. Herkules (niet Jupiter, gelijk Van Lennep en ter Gouw schrijven) met de huid van den Nemeïschen leeuw omgeslagen, Saturnus zijn onhebbe lijke gewoonte toonend, om zijn eigen kindertjes op te peuzelen en, op een wapenschildvormigen steen, Atlas, de wereld torsend, waartoe Zeus hem veroordeeld had. De Fortuin als de godin van het geluk staat nog op verscheidene oude gevelsteenen. Een van ca. 1600 in de Haarlemmer Houttuinen 109, een van 1739 zagen we reeds in de Vinkenstraat 153. Voorts „Int fortuin" (van 1672) op de Prinsengracht 802, een andere temidden van attributen van den lakenhandel op de Noorder- markt 16. Een heel mooi exemplaar bergt het Gevel steenmuseum in de St. Luciënsteeg, terwijl een van de twee afkomstig uit de le Batavierstraat 2 is ingemetseld

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschutserie - Boekje 1941-1954 | 1943 | | pagina 89