gehouwen tronk duidt op zijn devies: „Tandem fit sur- culus arbor" (Eens wordt de spruit een boom). Een gravenkroon dekt het schild, daar 't wapen uit den tijd is, dat Maurits nog geen Prins was. Dichtbij in de Zand- dwarsstraat 12 staat de 17e eeuwsche gevelsteen met burcht w.o. „Int huys van Nassau"„D Koning van Zweden' treffen we als 17e eeuwsch beeldje aan op de Keizersgracht 149, terwijl „Fridericus III van Pruyse" in de Runstraat 4 stond maar op den steen niet meer zichtbaar is. Een keizer met zwaard en rijksappel uit de eerste helft der 17e eeuw staat op den Nieuwendijk 60, terwijl het Histor. Museum (de Waag) er een bergt (met graven kroon) uit de Korte Keizersstraat 11. In de Korte Kei- zersdwarsstraat 7 staat een gevelsteen met drie kronen. „In den gouden reaal" is een gevelsteen met muntstuk (reaal), w.i. de beeltenis van Karei V en het randschrift „Carolus D: G: Rom: Impe: Z: Hisp. Rex" in den Zandhoek No. 14, herinnerend het feit, dat Jacob Reael in 1624 hier deze huizen liet bouwen. Een halve eeuw vroeger ontleende zijn geslacht dien naam aan een der gelijk uithangteeken. En nog trekken de oude uithang- teekens; Jan Mens' roman „In den Gouden Reaal" dankt zijn titel daaraan, de schrijver Bordewijk vond den titel van een zijner bundels „De Korenharp" op den gevel steen in de St. Luciënsteeg. Demokriet en Herakliet, de lachende en de weenende Grieksche wijsgeeren van 24 eeuwen her, staan op een grooten gevelsteen in de Bloemstraat 2, de wereldbol tus- schen hen in - waar Herakleitos om schreit nl. om de wereld, daar lacht Democritos om. (In den top nog een troffel.) Waarschijnlijk is dit vreemde gevelsteen beeld ontleend aan een dergelijk relief aan den vroege- ren schouwburg van Coster op de Keizersgracht. Erasmus, die ons wat nader staat, stond ook eens in Amsterdam, op de Tesselsche Kaai (Prins Hendrikkade tusschen Damrak en Martelaarsgracht). Later verhuisde 103

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschutserie - Boekje 1941-1954 | 1943 | | pagina 126