90 dat reeds in een ver verleden hier een of andere sterkte is gesticht. Het slot van Peelland evenwel is een toren welke waarschijnlijk niet ouder is dan de XlVe eeuw, ter wijl het Groot-kasteel met zijn steunbeeren en hoektoren tjes er een is van grooter afmetingen, welke buiten de uitbreiding uit de tweede helft der XVIIe eeuw - dag- teekenen moet uit de tweede helft der XVe. Geslachten: In het begin der XHIe eeuw komt een ge slacht van Dorne voor, waarvan de bezitting vererft op de van Wittenhorsten en van Pallant's; door koop komt zij in 1660 aan Rogier baron van Leefdael. Op het laatst der XVIIIe eeuw werd de heerlijkheid aangekocht door Theodoor baron de Smeth, in wiens geslacht Deurne zich nog bevindt. Litteratuur: Mr. C. Robidé van der Aa, Oud Nederland, 1846. Buiten, 1912. DOORNENBURG, de onder Bemmel nabij Pannerden (blz. 69, afb. 16 en 17). De eerste vermelding, waarbij van het huidig kasteel sprake is, is die van het jaar 1402 in het leenregister van Gelderland, waarbij Dirck van Bylant, als erfgenaam zijns vaders Johan met „dat huys te Dor- renburch ende dat voorgeborcht" met acht morgen lands beleend wordt. Dat er veel vroeger reeds een sterkte ter plaatse geweest is, is zeer waarschijnlijk. Tegen den over gang van de XlIIe op de XlVe eeuw wordt het geslacht van Doornick in verband met den Doornenburg genoemd. Geslachten: Van het midden der XVe eeuw worden de van Bylant's met het slot beleend; daarna vererft de be zitting aan de van Homoet's, in 1519 aan de van Voor sten, aan de van Amstel's (1621-1727) en via de van Heemskerken (1727—1767) op de van Bemmel's (1767— 1847). Sedert den dood van de Douairière van Bemmel- von Dalwich in 1847 is het slot onbewoond gebleven en in diep verval geraakt. Hieruit werd het gered, doordat een ernaar genoemde Stichting, de bouwvallige eerbiedwaar dige overblijfselen verworven heeft van het geslacht van der Heyden. Na een zorgvuldige restauratie heeft de Stichting in 1941 aan het nageslacht teruggegeven het zoo trotsche slot met den grooten voorburcht die wij thans dankbaar bewonderen. Litteratuur: Moes en Sluyterman, Nedrl. Kasteelen, dl. II, blz. 231-257; Scheepens, W. Beschrijving van het kasteel Doornenburg. Bulletin Oudheidk. Bond 1909, blz. 123. Werner. H. M., Geldersche Kasteelen II, blz. 289. Renaud, J. G. N., Vondsten op den Doornenburg, Gelre XLIV (1941) blz. 85 e.v.

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschutserie - Boekje 1941-1954 | 1942 | | pagina 111