BEREDENEERDE LIJST VAN 25 KASTEELEN
88
BATENBURG, Ruïne van blz. 44, fig. 5, bouwvallen van
het op een ommuurd burchtrond gebouwd slot. Ten deele
bewaard zijn de twee ronde poorttorens met den ertusschen
geklemden ingang, een zware toren, uit het burchtrond uit
gebouwd, hier tegenover, en twee rondeelen, ongeveer in
het midden der beide ringmuurhelften. De buitenmuren
van zachte baksteen met banden van mergel. Hoewel deze
bouwwijze een dateering in de tweede helft der XVe eeuw
aannemelijk maakt, doet de plattegrond veel ouder aan;
bovendien komen de dynasten van Batenburg al voor in
het laatst der Xle eeuw.
In den loop der Xlle en XlIIe eeuw treden leden van
dit geslacht herhaaldelijk op als getuigen, medebezegelaars
en borgen van den graaf van Gelre, als deze stadsrechten
verleent, schenkingen doet, huwelijksche voorwaarden vast
stelt en gelden opneemt. In de XlVe eeuw komt de bezit
ting aan het geslacht vari Bronckhorst, dat ook Anholt,
Gennep, Gronsveld en Steyn bezat. Het is dus mogelijk,
dat in de tweede helft der XVe eeuw een vernieuwing
van het slot heeft plaats gehad, waarbij het oude grond
plan werd aangehouden en de muren volgens den smaak
van den tijd bekleed werden; de Limburgsche relaties kun
nen hier van invloed geweest zijn. Later is Batenburg ver
erfd op de graven van Home, vervolgens op de vorsten van
Bentheim, in wier bezit ruïne en grond nog zijn.
Litteratuur: Geld. Volksalmanak van 1839, Buiten 1913,
Gelre XXV, XXVI, Mr. Engelen (vgl. noot 12), blz.
296 e.v.
BERGH ('s Heeren-), het Huis -, blz. 42, afb. 2, 5, 6). Een
sterkte Berga komt reeds voor in het begin der Xlle eeuw
(zie de noot op blz. 50). Waar de eerste sterkte gelegen
heeft staat niet vast; wel zijn tijdens de herbouwingswerk-
zaamheden na den brand van 1939 grondslagen van een
oudere te voorschijn gekomen.
Op een ommuurden en omwaterden burchtheuvel op veel
hoekig grondplan, verheft zich het „Huis", dat aan het
binnenplein den L-vorm vertoont, terwijl de buitengevels
het beloop van den veelhoek volgen. Het korte been van
de L wordt ingenomen door een lageren vleugel met een
veelhoekig traptorentje in den binnenhoek. Op de andere
zijde wordt de hooge woonvleugel geflankeerd door een
machtigen uit de XlVe eeuw stammenden bergvrede,
welke den toegang tot het burchtplein door drie poorten
beheerscht. Tusschen de jaren 1679 en 1701 heeft een ver-
