fen, b.v. op het hooggelegen terp-kerkhof voor den
eenzamen toren van Oosterwierum en voorts te Beets,
Westergeest, Oudega (S.), Hennaard (fragmenten),
Hollum, Nije Mirdum (2 stuks), Terkaple (torenin
gang), Tjerkgaast Witmarsum en Wynaldum. Maar
ook in Drenthe (Eelde) en Groningen (Baflo, Sellin-
gen en Loppersum), Gelderland (Harderwijk, Buur-
malsen, Buren, Ewijk), Limburg (Susteren), ^uid-Hol-
land (Leiden, Krimpen a.d. Lek, Wassenaar, Noord-
wijk Binnen) en Zeeland (Renesse) worden ze gevon
den. En de grens van dit voorkomen houdt allerminst
bij onze landgrenzen op. Men treft ze b.v. in 't buiten
land op talrijke plaatsen. Speciaal vele interessante
exemplaren bevatten de oudere kerken van Keulen
in Oost-Friesland zijn ze te vinden (bij Emden), maar
ook nog te Wiesbaden, Frankfurt am Main en Laach.
Zelfs komen ze in Oldenburg, in Sleeswijk Holstein en
Denemarken niet zeldzaam voor. In ieder geval staat
wel vast, dat deze typen destijds in groote hoeveel
heden zijn aangemaakt, al toonen zij nagenoeg steeds
kleine onderlinge verschillen. Dr. W. C. Braat meent
dan ook, dat de geheele groep van den Middenrijn
afkomstig is, waarschijnlijk uit Keulen, waarvandaan
zij door den handel verspreid zou zijn via den Rijn en
dan verder over de Noordzee naar de door ons opge
somde plaatsen en verder; doch andere geleerden
verzekeren en misschien wel terecht dat de oor
sprong nog verder te zoeken is, n.1. in het bergland,
dat door de Werra en Fulda doorsneden wordt of in
het midden-Main-gebied
Uit den aard der zaak hebben al deze steenen als dek
sels van sarcofagen een trapeziumvorm, daarin de
hoofdlijnen van het menschelijk lichaam volgende.
Bovendien is de toegepaste materie doorgaans vrijwel
dezelfde, want bijna altijd is het de z.g. roode zand
steen ook wel Wezer-zandsteen of bont-zandsteen.
16
