neelen. Dit laatste geldt ook voor de deur, waarbij men eveneens het briefpaneel vervangt door een vlak paneel, omlijst door fijne profileering. Zoowel de lambrizeering als de vensters en deuren vormen ook nu een sterk kleurencontrast met de sober gewitte muren. Slechts bij hooge uitzondering komt op het eind der 16e eeuw boven de wandbetimme- ring in het rijke koopmanshuis het goudleer voor. Over Vlaanderen, waar het reeds in de 15e eeuw bekend is en dat het uit Spanje als erfenis der Moor- sche cultuur kreeg, komt het hierheen. Bij de zoldering zet men de overlevering van moer en kinderbinten voort. Slechts de versieringen van kraag-steenen en de profileering van sleutelstukken toonen het nieuwe gebeuren der renaissance-bewe- ging- De schoorsteen als bouwdeel blijft constructief het zelfde, hoewel de voorsprong grooter wordt en de vorm verandert. Rustten vroeger de kraagsteenen op geprofileerde wangen, thans komen daarvoor in de plaatspilasters, karyatiden en hermen. De horizon tale balk, die den boezem draagt, krijgt tot afdekking een sterk vooruitspringende kroonlijst, waarop voor werpen worden geplaatst. Aanvankelijk gaat de boe zem nog schuin omhoog, maar langzamerhand wordt de vorm daarvan rechthoekig en breeder. Had vroe ger de schouw een hoogte-werking; zoo krijgt ze nu meer een breedte-werking, welke wijziging samen hangt met de nieuwe kunstopvatting der renaissance, die terug gaat op de antieken, waar een breedte accent en horizontale werking de gansche bouwkunst 53

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschutserie - Boekje 1941-1954 | 1942 | | pagina 56