DE BOUWWERELD.
135
en Noordzeekanaal de gemeentegrenzen eindigen, verwijderd
van het thans reeds door de Amsterdamsche industrie- en
handelsetablissementen ingenomen terreinen. Ook hier zai het
tijdig komen tot overleg met de omliggende gemeenten, om
gezamenlijk te geraken tot een gewestelijk bedrijfs-
plan, aan handel en nijverheid van het geheele gewest, de
beste waarborgen kunnen geven van de ongestoorde en tevens
meest economische ontwikkeling van hun bedrijf tot in de
verste toekomst.
Een j[edenkteeken. In de tuinzaal van het Stedelijk Museum
te Amsterdam is thans het model van een gedenkteeken op
gesteld, waarmede de „woningbouw-vereenigingèn" der hoofd
stad de nagedachtenis van Burgemeester Tellegen, die twee
jaar geleden stierf, willen eeren.
Burgemeester Tellegen, die gedurende zijn te kort bewind
in zoo moeilijken tijd Amsterdam ten zeerste aan zich ver
plicht heeft, en die, eer hij zijn hooge ambt aanvaardde, in
een andere betrekking veel ten behoeve der volkshuisvesting
in de Amstelstad heeft gedaan, verdient alleszins de eer, welke
men hem toedenkt.
Maar het is te hopen, dat de „woningbouw-vereenigingen"
zich twee maal zullen bedenken, eer zij dit model in „Muschel-
kalkstein" of .mosselenkalksteen" laten uitvoeren.
Want niet alleen dit materiaal is de Duitsche „mode-bouw
stof" van tegenwoordig, het geheel is een uiting van de
dwaasheid, welke onze oostelijke naburen, die voor de beeldende
kunst nooit veel aanleg hebben gehad, nu als „hochmodern"
opdisschen.
Niet slechts de letters, ook de „Formgebung" en de opvat
ting getuigen dit. Het geheel heeft meer van een grap, dan
van een waardig werk, gewijd aan de nagedachtenis van een
ernstig man.
Men heeft het profiel van dezen Groninger tusschen de
Amsterdamsche torens geklemd en dit alles doen dragen door
eenige figuurtjes! Vreemde uitsteeksels geven aan de beide
einden een ohstabiel aanzien en,* ais ware dit nog niet genoeg,
werd aan den voet een rij van poppenhuisjes geplaatst.
Burgemeester Tellegen, die de eenvoud zelf was, behoort
door een eenvoudig, doch waardig gedenkteeken te worden
geëerd. Zulk een gedenkteeken moet de eeuwen tarten en
wanneer het de uiting is van den waan dezer dagen, dan zal
dit al spoedig betreurd worden.
Vijf en twintig jaar geleden zijn hier en daar, ter herinnering
aan de inhuldiging der koningin, gedenkteeken in den „ver-
micellistijl" opgericht, die toen in de mode was en dien onze
Duitsche vrienden „Jugendstil" noemden.
Die stijl heeft al lang afgedaan, maar de gedenkteekenen
bleven en de thans levenden schamen zich er voor.
Dat men dit bedenke I
Veranderingen te 's-Gravenhage. De „Nieuwe Rotterdamsche
Courant" schrijft het volgende.
De schutting, die het, door het sloopen de huizen bij de
Gevangenpoort vrijgekomen, terrein aan het oog onttrok, is nu
verdwenen, want de ophooging van den grond, waarop de
gesloopte huizen stonden, tot het peil van de straat, is
voltooid. Maar hoewel er dus nu een weg is langs de Gevangen
poort, kan men daar toch niet over, daar er een hek om
heen staat, dat het verkeer afsluit Dat zal, naar wij hoorden,
voorloopig ook zoo blijven, totdat de gemeenteraad in deze
een beslissing heeft genomen.
Onderwijl wordt de Gevangenpoort, die aan den kant van
den Vijver zeer gehavend is, gerestaureerd, waartoe er een
schutting voor geplaatst is. Pas wanneer dit werk voltooid is,
zal men goed kunnen beoordeelen, welken indruk het gezicht
van deze zijde van den Hofvijver oplevert. Dat de Gevangen
poort een ietwat armzaligen indruk maakt, zooals zij daar
geïsoleerd vooruitspringt uit de huizenrij tusschen Buitenhof
en Plaats, is, dunkt ons, echter ook nu reeds onmiskenbaar.
Nu de huizen aan den Vijver afgebroken zijn, ziet men
ook pas goed, dat het de geslotenheid was, die aan den
doorkijk door de poort zijn karakteristiek cachet gaf. Thans,
zonder deze afsluiting, hangt de poort vrijwel in de lucht. Het
is ook een gek ding: een poort, waar men omheen zou kunnen
loopen!
Doch loopen wij niet op de gebeurtenissen vooruit. Wanneer
de restauratie klaar is, zullen wij nog alle gelegenheid hebben
verder te zien.
Bijna tegelijkertijd met de schutting langs den Vijver is een
andere schutting gevallen, namelijk die, welke in de Wagenstraat
den doorbraak Prinsegracht—Wagenstraat afsloot. Men kijkt nu
van de Wagenstraat rechtstreeks op de Prinsegracht en de
weg is voor voetgangers al begaanbaar, hoewel er aan de
bestrating nog veel hapert. Ook aan de andere zijde van de
Wagenstraat schiet de brekerij hard op. Het zal niet lang meer
duren, of ook daar kan de schutting vallen. Trouwens, dat de
doorbraak reeds van de Prinsegracht tot de Wagenstraat is
gevorderd, is op zichzelf belangrijk genoeg. De luchtpijpen
van de binnenstad hebben immers zoo hard wat verruiming
noodig. D?n Raag heeft het benauwd op de borst en de ver
jongingskuur, die het ondergaat zal wel goed doen.
De weg van Naarden naar Laren. Op vragen van mevr.
Bakker—Nort, lid van de Tweede Kamer, inzake de verbreeding
van den Rijksstraatweg AmsterdamLaren:
„1. Is het den Minister bekend, dat voor de verbreeding van
den Rijksstraatweg Amsterdam—Laren door een ingezetene van
Naarden een plan is geprojecteerd voor het gedeelte Bredius-
wegGalgesteeg (het z.g. plan-BoNEBAKKER—Snellebrand)
dat door „bouwrijpen" kweekerijgrond loopt, het natuurschoon
niet schaadt, en waarvan de uitvoering aanzienlijk goedkooper
moet zijn dan het voor dit gedeelte van den weg door het
Rijk op 9 Februari 1.1. aanbestede plan?
„2. Is het den Minister bekend, dat aan het plan-BoNEBAKKER—
Snellebrand door den gemeenteraad van Naarden metalgemeene
stemmen adhesie is betuigd?
„3. Is het mogelijk, dat de uitvoering van het op 9 Februari 1.1.
aanbestede gedeelte Brediusweg—Den Bongerd wordt opgeschort
om in samenwerking met het gemeentebestuur van Naarden
alsnog het plan-BoNEBAKKER—Snellebrand te doen onder
zoeken, en, zoo ja, is de Minister daartoe bereid?"
heeft de Minister van Waterstaat geantwoord:
.Ondergeteekende meent de vragen niet op den voet te be
hoeven te volgen. De onderstelling schijnt hem niet gewaagd,
dat bedoeld wordt, te doen uitkomen, dat de verbetering van
den Rijksweg AmsterdamLaren nabij Naarden, waarvan de
uitvoering van Rijkswege wordt voorbereid, ongunstig zou zijn
geprojecteerd, het natuurschoon zou schaden, te duur zou zijn
en de instemming niet heeft van den gemeenteraad van Naarden.
„Op den voorgrond moge staan, dat het hier geldt de ver
betering van den Rijksweg, in de eerste plaats ondernomen
in verband met de belangen van het verkeer over dien weg.
Bij andere belangen moest zoo goed mogelijk worden aan
gesloten en weder andere moesten worden ontzien.
.Onder de bedoelde belangen vielen die sedert wat op den
achtergrond geraakt van de electrificatie van de Gooische
stoomtram, onder de tweede categorie die der landsverdediging;
alles bijeen schijnt de vastgestelde route de beste oplossing.
Daarbij werd ook gebruik gemaakt van bestaande wegen,
mede in verband met de belangen van het plaatselijk verkeer.
„De gemeenteraad van Naarden had gaarne gezien, dat de
nieuwe Rijksweg door de vesting werd geleid, doch hieraan
viel niet te denken, en ondergeteekende vraagt zich af, of het
votum van den raad niet moet worden gezien in het licht, dat
met dezen wensch geen rekening kon worden gehouden;doch
zelfs al ware hier van een bepaalde voorkeur sprake, dan zou,
daar het hier een Rijksweg geldt, toch niet in de eerste plaats
