136
DE BOUWWERELD
met deze voorkeur rekening kunnen worden gehouden. Voor
het vastgestelde tracé zijn reeds op groote schaal gronden
aangekochtover verderen aankoop worden onderhande
lingen gevoerd. Er zijn reeds tal van woningen gebouwd in
de rooilijn, welke bij bedoeld tracé past. Het is niet gebleken,
dat het tracé-BONEBAKKER goedkooper zou zijn dan het vast
gestelde; er mag bovendien aan worden getwijfeld, omdat
het eerstbedoelde tracé aanleiding zou geven tot schadever
goeding, terwijl ook nog eenige huizen zouden moeten worden
onteigend. Natuurschoon zal bij de uitvoering van de thans
voorgenomen verbetering niet worden geschaad; wel is waar
zullen eenige boomen moeten vallen, hetgeen men echter in
verband met de aanwezige begroeiing niet zal bemerken, doch
een groot getal nieuwe boomen zullen worden ingeplant, mede
ter vervanging van opgeruimde.
„Bij den stand, waarin de uitvoering der plannen thans is
gekomen, is het niet mogelijk nog verandering in het tracé te
brengen. Uitvoering van het op 9 Februari 1.1. aanbestede
gedeelte BrediuswegDen Bongerd, behoefde, ook afgezien
van een en ander, niet te worden opgeschort en zulks te
minder, daar vanwege de gemeente Naarden in verband met
werkverschaffing op vervroegdeuitvoering werdaangedrongen
dewijl slechts een klein gedeelte van het, ook overigens niet
zeer belangrijke, werk met een weg volgens het tracé-BONE-
bakker in verband zou hebben gestaan".
Amerika en Nederland. In het jaarverslag der „Vereeniging
tot Behoud van Natuurmonumenten" wijst de heer H. Cleyndert
op de nationale- en stadsparken, die in Amerika worden ge
vonden en de groote terreinen in de nabijheid van verschillende
plaatsen, die de stedelingen een prettig verblijf in hun vrijen
tijd geven. Met heerlijk enthousiasme werken in Amerika
talloos velen aan het behoud van natuurschoon en spannen
zich in, om een zoo groot mogelijk getal menschen daarvan
te laten genieten, in Nederland, zoo meent de schrijver, heeft
men weinig geld over voor het behoud van mooie plekjes,
terwijl men groote uitgaven voor parken een overbodige luxe vindt.
Het merkwaardige verschil tusschen Amerika en ons land is
dit: in dat groote land met zijn onmetelijke stukken natuur
tot zelfs in de buurt van zijn groote steden, waken overheid
en volk er zooveel mogelijk voor, dat van dien overvloed
niets noodeloos verkwist wordt; in ons kleine land, een
van de dichtst bevolkte van de wereld, met zijn snel aan
groeiende bevolking, waar men dus elk stukje vrije natuur als
het dierbaarste kleinood zou moeten bewaken, verspilt en ver
kwist men dat kostbare bezit!
Uit zucht naar materieele voordeden? Zeker, ook dat, doch
de hoofdoorzaak van alles is het gemis aan besef, dat alle
natuurschoon is het geestelijk eigendom van de geheele ge
meenschap, waarvan de zorg en de bewaking is gelegd in
handen van de overheid en dat dit dus in hare handen veilig
behoort te zijn; het gemis aan besef, dat wij, thans levenden,
het recht missen, om naar willekeur dit natuurschoon te ver
nielen, dat het integendeel onze duurste plicht is, het onge
schonden aan het nageslacht over te dragen!
Het nieuwe stadhuis te Stockholm. Den 21sten Juni 1923
zal het nieuwe stadhuis plechtig in gebruik worden genomen.
Het stadsbestuur van Stockholm komt er te half elf voor
middags met afgevaardigden der andere Skandinavische hoofd
steden en van Gothenburg bijeen. Ook de koninklijke familie
van Zweden zal tegenwoordig zijn.
Een gedenkteeken van Gustaaf Wasa zal worden onthuld
en een „feestspel", getiteld „Taklags-ölet" zal worden vertoond,
In het Nederlandsch zou men zeggen „het bier van de be
kapping"; waarschijnlijk zal bedoeld zijn het bier, dat aan de
werklieden geschonken wordt, ais een gebouw onder de kap is.
Den volgenden dag vindt een vergadering van de Zweedsche
„stedenvereeniging" in het gebouw plaats.
Reclames in Zweden, In de laatste aflevering van „Hem-
bygdsvard", het orgaan van den Zweedschen Bond Heemschut,
wordt geklaagd over het steeds talrijker worden van de reclames,
die stad en land ontsieren.
Een firma, die in petroleum en benzine handelt, heeft,alleen
in de provincie Norrland, twee duizend reclameborden langs
de wegen doen plaatsen. De zes andere groote firma's, die
deze artikelen verkoopen, willen niet bij haar concurrent achter
blijven en zullen ook borden doen aanbrengen.
Maatschappijen zijn opgericht, die voor reclame in het groot
willen zorgen. Zij plaatsen, als een firma er de kosten voor
over heeft, op geregelde afstanden langs wegen en spoor
wegen, reclameborden, die 2 meter hoog en 15 meter lang
zijn, of reusachtige zuilen, die tevens als wegwijzers dienst
kunnen doen.
De Zweedsche Bond Heemschut, de Zweedsche Automobiel
club en dn Zweedsche Vereeniging tot bescherming der schoon
heid in de natuur verzetten zich tegen deze reclames en trachten
de overheid te bewegen er verbodsbepalingen tegen te maken.
Wij zijn in dit opzicht Zweden vooruit, daar, dank zij onzen
Bond Heemschut, in vier provinciën de reclames verboden
zijn. Mogen ook de zeven andere weldra volgen!
Heemschut in Zwitserland. In een en twintig van de vijf en
twintig kantons, waaruit Zwitserland bestaat, vindt men
heemschut-vereenigingen. Alleen de kantons Neuchatel, Glarus,
Wallis en Ticino hebben er geen. Ieder dezer vereenigingen is
aangesloten bij den Zwitserschen Bond Heemschut.
De kantonale vereenigingen zijn volkomen zelfstandig en
hebben haar eigen leden, die haar bestuur kiezen. De leden
der vereenigingen zijn tevens leden van den Bond. Iedere ver-
eenigingheefteen vertegenwoordiger in hetbestuur van den Bond.
Het lidmaatschap der kantonale vereenigingen kost 5 francs,
waarvan 3 francs aan den Bond worden afgestaan. De Bond
geeft een tijdschrift uit, dat aan alle leden der vereenigingen
om niet wordt gezonden. Verscheidene vereenigingen hebben
echter ook haar eigen tijdschrift.
Door deze wijze van organisatie is bereikt, dat, ofschoon
iedere kantonale vereeniging zelfstandig haar werk kan doen,
toch, wanneer dit noodig is, de andere vereenigingen steun
kunnen geven.
De Bond houdt zich bezig met de vraagstukken, die geheel
Zwitserland aangaan, zooals het behouden van geschiedkundige
gedenkteekenen of zoogenaamde natuur-monumenten.
In 1905, den lsten Juli, toen de Zwitsersche kunstenaars
vereniging te Bern vergaderde, werd de Zwitsersche Bond
Heemschut gesticht. In 1906 verscheen zijn orgaan „Heimat-
schutz".
De zeventien jaargangen, die verschenen, zijn rijk verlucht.
Ieder nummer bevat, behalve een hoofdartikel, mededeelingen
omtrent de werkzaamheid van den Bond en van de kantonale
vereenigingen.
Een groote verscheidenheid van onderwerpen is in de hoofd
artikelen behandeld, zooals: woonhuizen, boerderijen, loge
menten, tuinaanleg, kerken, pastoriën, scholen, stadsaanleg,
fabrieken van allerlei aard, electrische centrales, leidingen voor
electrische kracht, spoorwegen en bergspoorwegen, volks
drachten, volksfeesten, reclames, wetgeving en beeldende kunst.
Verder vindt men verslagen van de vergaderingen der ver
eenigingen, beschrijvingen met afbeeldingen van belangwekkende
steden en dorpen, mooie landschappen, gebouwen en dergelijke.
Bijzondere aandacht wordt steeds gewijd aan de vraag
stukken van den dag op het terrein van heemschut. Door het
optreden van den Bond werd de bergspoorweg bij Zermatt
niet gemaakt en werd de omgeving van de „Tellskapelle"
aan de Vierwaldstattersee niet geschonden. Thans is de
Bond ijverig in de weer, om te voorkomen, dat het prachtige
Silsermeer in Boven Engadin door een electrische centrale
wordt ontsierd.
