HEEMSCHUT SI
Airey-woningen bedreigt
Herontwikkeling van de IJ-oevers
actief
UTRECHT
Zeist - In de wijk Griffenstein is in de jaren '50
een aantal sociale woningen gebouwd die gel
den als waardevolle toonbeelden van wederop
bouwarchitectuur. Ze zijn dan ook aangewezen
als gemeentelijk monument. Het betreft 191
woningen aan de Ridderschapslaan, Jacoba
van Beierenlaan en Cornelis Schellingerlaan.
De woningen zijn zeer beeldbepalend en ver
dienen het alleen al om die reden om behou
den te blijven. Een deel van de woningen is
gebouw door de bekende architect Jan Wils; de
overige zijn gebouwd volgens het zogenaamde
Airey-systeem. Met dit type systeembouw was
het mogelijk om in korte tijd een groot aan
tal woningen te bouwen. In verband met de
woningnood na de oorlog werd het systeem
veel toegepast. Intussen is in ons land een
groot deel gesloopt of onherkenbaar gereno
veerd. Daarom is het van belang zuinig om te
gaan met de resterende woningen van dit type.
De woningbouwvereniging die de woningen
in bezit heeft, wil ze echter slopen; ze heb
ben vochtproblemen en zijn gehorig. Er is ook
sprake van achterstallig onderhoud, waardoor
renovatie en verduurzaming volgens de eige
naar moeilijk te realiseren is. De gemeente is
vooralsnog bereid de monumentstatus van de
woningen op te heffen en een vergunning tot
sloop te verlenen.
Heemschut Utrecht is het niet eens met dit
voornemen en zet zich in voor behoud. De
ervaring heeft geleerd dat vergelijkbare woning
bouwcomplexen in onder andere Amsterdam
en Amersfoort, met veel respect voor de oor
spronkelijke architectuur, werden gerenoveerd.
De woningbouwvereniging en de gemeente
lijken zich onvoldoende rekenschap te hebben
gegeven van nieuwe technieken die tegenwoor
dig bestaan, waarbij bijvoorbeeld vochtproble-
men en geluidsoverlast kunnen worden aange
pakt.
AMSTERDAM
Amsterdam - Langs de oever van het IJ liggen
de Amsterdamse industrie- en havengebieden,
die onlosmakelijk verbonden zijn met de ont
wikkeling van de stad. Deze gebieden ontlenen
hun identiteit aan de vele nog aanwezige indus
triële gebouwen, de kades en de nog gedeelte
lijk bestaande insteekhavens. In de komende
jaren zal een deel van dit gebied echter sterk
veranderen: Amserdam gaat hier de hoog ste
delijke woon-werkgebieden Haven-Stad en het
Hamerkwartier ontwikkelen.
De gemeente stelt dat zij de historische herken
baarheid en identiteit van deze havengebieden
wil behouden. Echter, veel van de bijzondere pan
den en objecten hebben nog geen beschermde
status. De woningen zijn binnen de wijk zeer
beeldbepalend en verdienen het alleen al om
die reden om behouden te blijven voor de ver
dere versterking van cultuurhistorische waarden
in de plannen, evenals het behoud van verschil
lende beeldbepalende en behoudenswaardige
complexen. Zo staat in het toekomstige gebied
Haven-Stad het imposante Cargill-complex met
karakteristieke silo's, dat een belangrijke rol zou
kunnen spelen als identiteitsdrager in de heront
wikkeling van het gebied. Hetzelfde geldt voor
de Kromhouthal in het Hamerkwartier, waarbij
de gemeente van plan is om het zuidwestelijke
deel te slopen. Heemschut Amsterdam strijdt
voor het behoud van deze panden en het toe
kennen van de monumentenstatus. Behoud kan
een enorme bijdrage leveren aan de succesvolle
ontwikkeling van het gebied!
Eline Splinter
Het complex van Cargill in het Amsterdamse havengebied.
februari 2018 HEEMSCHUT 17
