Verwaarloosde boerderijen
in Noord-Brabant
Handhaving gevraagd
Mathijs Witte
destijds sloop voorkomen, maar sinds het
overlijden van de laatste eigenaar en het in
handen kwam van de erven, is noodzake
lijk onderhoud achterwege gebleven. Er was
dan wel een zeil over het dak gespannen,
maar dat is er weer deels afgewaaid. Het
monument is nu niet wind- en waterdicht,
wat wel een vereiste is. De achterkant ligt
helemaal open en het dak is deels inge
stort. Er is sprake van duidelijke actieve en
passieve verwaarlozing, maar de gemeente
Nuenen grijpt niet in. Onduidelijk blijft
waarom niet.
Actievere opstelling gemeente
gewenst
De heemkundekring De Drijehornick en
enkele politieke partijen zetten zich al
jaren in voor behoud. Een handhavings-
verzoek van de heemkundekring werd door
de gemeente kansloos geacht. Heemschut
Noord-Brabant adviseert de gemeente
Nuenen nu een onderzoek te laten uitvoe
ren naar de overgebleven monumentale
waarden en de bouwkundige staat van de
boerderij. Een dergelijk onderzoek kan uit
wijzen in welke mate en tegen welke kosten
een herbestemming mogelijk is. Daarop kan
gefundeerd een besluit worden genomen of
er al dan niet gehandhaafd moet worden. In
ieder geval moeten zo snel mogelijk maat
regelen genomen worden om verder verval
aan te pakken. Mogelijk kunnen de eigena
ren terecht bij de subsidieregeling van de
gemeente voor achterstallig onderhoud bij
gemeentelijk monumenten. Die is sinds
2015 in werking. Daarnaast kan actiever
gezocht worden naar mensen die de boer
derij zouden willen opknappen. Liggend in
het van Gogh Nationaal Park zou er genoeg
animo voor moeten zijn.
maart 2017 HEEMSCHUT 45
In het buitengebied van Zuidoost-Brabant
staan veel oude monumentale boerderijen
te vervallen. Heemschut Noord-Brabant
heeft de laatste periode vijf meldingen
gekregen van verwaarloosde monumen
ten. Het betreffen zowel rijksmonumenten
als gemeentelijke monumenten. Jammer
genoeg blijkt het verval al langer aan de
gang te zijn. Dat had voorkomen kunnen
worden. De betreffende gemeenten heb
ben de verwaarlozing teveel op hun beloop
gelaten. Enerzijds omdat ze over te weinig
kennis beschikken, anderzijds omdat het
ontwikkelen van een goed functionerend
erfgoedbeleid (en handhaving) meestal
geen prioriteit heeft. Heemschut Noord-
Brabant probeert de komende tijd de kennis
en kunde bij Brabantse gemeenten te bevor
deren inzake het vroegtijdig ingrijpen als het
gaat om verwaarlozing van monumenten en
over het moedwillig of onbewust wijzigen van
monumenten. De commissie wil via schrif
telijke informatie en met werkbezoeken
gemeentebesturen gaan infomeren. Er geldt
namelijk wel een instandhoudingsplicht voor
monumenten, zowel vanuit de Erfgoedwet
als vanuit de gemeentelijke erfgoedveror
dening. Colleges kunnen eigenaren daarop
wijzen, terwijl gemeenteraden hiervoor aan
dacht bij colleges kunnen vragen.
Langgevelboerderij Nuenen
Op een van de mooiste plekken van de
gemeente Nuenen, nabij molen de Roos-
donck en tegenover het huis waar Vincent
van Gogh zijn aardappeleters schilderde,
staat op de Gerwenseweg 3 een verwaar
loosde langgevelboerderij. Het pand ligt
heel markant in een bocht van de weg op
een groot groen erf met oude lindebomen.
Sinds 2004 is het pand een gemeentelijk
monument. Een monumentenstatus moest
Het pand aan de Gerwenseweg 3 in Nuenen, situatie 2016.