Moeders overtuigen
Nieuwe ontwikkelingen
en hebben we straks geen vakmensen meer
om onze monumenten in stand te houden.'
Door de crisis in de sector kiezen steeds
minder jongeren voor een opleiding in de
bouw, terwijl dat het reservoir is waaruit de
nieuwe restauratievaklieden moeten wor
den geworven. Baggerman: 'de helft van de
jongeren valt eigenlijk al af, want de meeste
meisjes zien zichzelf later niet in weer en
wind op een steiger staan. Het is niet mak
kelijk om jongeren van 15-16 jaar voor dit
zware werk te enthousiasmeren. Wij probe
ren op vmbo-scholen voorlichting te geven
over het restauratievak door de schoon
heid van het oude ambacht te laten zien.
Hiermee willen we vooral de moeders over
tuigen van de mooie kanten van het vak.'
Lachend voegt Baggerman toe: 'het blijkt
namelijk dat vooral moeders bepalen welke
vervolgopleiding hun kinderen gaan doen.'
Jaarlijks ronden ongeveer 55 leerlingen
de opleiding af. Dat was vroeger een stuk
meer. Tegelijkertijd stijgt de uitstroom van
vakmensen die met pensioen gaan al jaren.
Baggerman is van mening dat in onze maat
schappij de focus te veel op de kenniseco
nomie is komen te liggen. Hoe hoger opge
leid, hoe beter, is het devies. 'Jongens met
gouden handjes moeten we niet overladen
met theoretische kennis, dan haken ze in
een vroeg stadium af. Het is belangrijk om
ook in de ambachtseconomie te investeren.'
Het dreigende tekort aan vakmensen dient
bij voorkeur niet aangevuld te worden met
buitenlandse krachten, vindt Baggerman:
'wij moeten onze eigen vaklieden opleiden,
want het gaat niet alleen om kunde, maar
ook om historisch besef en kennis van ons
cultureel erfgoed. Daarom leren wij de jon
geren goed naar een historisch pand te kij
ken en een monument te begrijpen in onze
culturele context. Dat leer je niet in het bui
tenland.'
Voor dat Baggerman bij de ROP aan de slag
ging, was zij van 2007 tot 2011 de Gede
puteerde van cultuur en cultuurhistorie van
de provincie Noord-Holland. 'Door dit werk
heb ik de erfgoedwereld goed leren waarde
ren. Ik werd aangestoken door de bevlogen
heid en het enthousiasme die de sector zo
kenmerkt. Het is onze taak om die liefde
voor het vak op de jongere generatie over
te brengen. Daarnaast had ik ook Jeugd
zorg en Welzijn in mijn portefeuille. Beiden
kan ik nu verenigen in deze functie. Voor
sommigen was het even wennen om een
jonge vrouw aan het hoofd te hebben van
deze organisatie. Het is en blijft toch een
mannenwereld.'
Haar aanstelling markeert een nieuwe peri
ode. 'We staan op een belangrijke splitsing
in de tijd. De bouwsector zal straks een
grotere tweedeling krijgen in nieuwbouw en
renovatie/restauratie. Het restauratievak zal
veel breder worden. Het gaat niet alleen
om restauratie van historische materialen,
maar ook om slim hergebruik van betoncon
structies en andere moderne materialen.
Bovendien komt daar de digitale ontwik
keling bij, met name het 3D-printen zal de
wereld veranderen. Het zal steeds makke
lijker worden om mallen en reconstructies
te maken, waardoor restaureren steeds
goedkoper wordt, in het bijzonder voor par
ticulieren.' Volgens Baggerman dient de
restauratieopleiding in te springen op deze
digitale ontwikkeling: 'veel jongeren zijn
geïnteresseerd om te werken met nieuwe
technologieën. Hiermee kunnen we het vak
voor hen aantrekkelijker maken. De kennis
van oude materialen en werkmethoden mag
uiteraard niet verloren gaan, maar we moe
ten niet vergeten het ambacht geschikt te
maken voor de 21ste eeuw.'
Steentje kloppen.
september 2015 HEEMSCHUT 33