Buitenland
Mathijs Witte
Mr Salah Sayed, kunt u iets vertel
len over uw organisatie en hoe u tot
de oprichting kwam?
Hoe reageert de Egyptische over
heid op uw organisatie?
Hoe ziet u de toekomst van uw
organisatie er uit?
Wat was uw eerste actie en hoe
ging dat?
Burgers
erfgoed
beschermen
Egypte
Hoe strijden burgers in verschillende landen
in de wereld voor behoud van erfgoed? In
deze aflevering een interview met AbdelHa-
mid Salah Sayed, archeoloog en conserva
tor en medeoprichter van de Egyptian Her-
itage Rescue Foundation. In Egypte schiet
de naleving van de Wet op het verbod van de
handel in oudheden uit 1984 en de Wet tot
het aanwijzen en beschermen van architec
tonische monumenten uit 2006 schromelijk
tekort. De overheid is niet toegerust op de
beveiliging van cultureel erfgoed. Burgerbe
wegingen nemen daarom het heft in eigen
hand. Zij krijgen ondersteuning van onder
andere het Nederlandse Prins Clausfonds.
De Egyptian Heritage Rescue Foundation
startte eind 2012. We maakten ons zorgen
om de situatie in Egypte, waarbij de staat
niet bij machte is om erfgoed afdoende te
beschermen. Ik kreeg het idee tijdens een
ICCROM (The International Centre for the
Study of the Preservation and Restoration of
Cultural Property) cursus in Rome. Bij terug
komst in Cairo ben ik aan de slag gegaan en
heb trainingen gegeven aan medewerkers
van het Ministerie van Oudheden en aan
vrijwilligersorganisaties hoe we als burgers
het cultureel erfgoed kunnen redden na ver
nieling, diefstal of een bomaanslag. Wij fun
geren als een soort spoedeisend hulpteam
dat na een incident snel ter plaatse is. We
nemen de schade op, conserveren en bren
gen voorwerpen naar een veiliger plek. We
stellen ook risicoanalyses op en doen aan
monitoring van sites.
De overheid reageerde in eerste instantie
terughoudend. Ze moest wennen aan het
gegeven dat burgers zelf initiatieven ont
plooien. Na de bomaanslag werden nut en
noodzaak aangetoond en heeft de overheid
onze rol dan ook erkend.
Ons doel is om in elke stad en elk museum
vrijwilligersteams beschikbaar te hebben
die de staat van het erfgoed in de gaten
houden en in actie komen als dat nodig
is. Zo hopen we kennis te vergaren en de
kansen en bedreigingen voor het erfgoed in
kaart te brengen. Daarnaast hopen we alle
voorwerpen in musea en in depots te kun
nen inventariseren, zodat we weten wat we
aan erfgoed bezitten.
We zijn begonnen met trainingscursussen in
Cairo. Daar werd een eerste team van vrij
willigers gemobiliseerd. Vervolgens zijn we
ook in andere delen van Egypte teams gaan
opzetten. We proberen onze kennis en erva
ring over te brengen op mensen in het hele
land en mogelijk ook naar andere landen in
de regio. Er is nu een aantal hulpteams in
twaalf steden en in elf musea. Zo konden
we, na de bomaanslag van januari 2014
op het Museum van Islamitische Kunst en
de Nationale Bibliotheek en Archief, 567
objecten redden. Door een gesprongen
waterleiding was de schade aan eeuwen
oude manuscripten groot.
22 HEEMSCHUT maart 2015