JP£automaat
PETROLEUM I
Bescherming van mobiel erfgoed
historische havens. De tientallen maritieme
evenementen die elk jaar worden georgani
seerd, trekken vele duizenden enthousiaste
bezoekers. Niet voor niets specialiseerde
onze huidige koning zich in watermanage
ment en werd zijn inhuldiging bekroond met
de Koningsvaart, te midden van het varend
erfgoed. Inmiddels groeit ook de aandacht
voor de ruimtelijke kwaliteit van het behoud
van water en varend erfgoed in havenste
den. Datzelfde geldt voor de bijdrage die
het behoud van mobiele ambachten kan
leveren aan educatie, de creatieve sector,
innovatie en de economie.
Ondanks de nationale en internationale
waardering die het mobiel erfgoed steeds
weer ontmoet, is er dus nog steeds geen
sprake van officiële erkenning en bescher
ming door de overheid. Al geruime tijd
wordt nagedacht over mogelijkheden om
mobiel erfgoed de erkenning en bescher
ming te bieden die het verdient. Tot nu
toe is dat niet mogelijk via de Monumen
tenwet (1988), omdat deze expliciet alleen
onroerend erfgoed betreft. Ook andere wet
ten, bijvoorbeeld voor roerende collecties,
zijn niet zonder meer bruikbaar voor de
bescherming van mobiel erfgoed. En toch
wordt erkenning en bescherming steeds
harder nodig.
WinterWelVaart in Groningen. Maritiem
erfgoed versterkt de historische omgeving.
september 2014 HEEMSCHUT 9
Een trotse eigenaar van een petroleumkar, ooit getrokken door een hond.
Diverse onderzoeken naar de gevolgen van
de recente wet- en regelgeving laten zien,
dat de bedreigingen daarvan voor mobiel
erfgoed fors toenemen. Ondanks de wens
te komen tot deregulering is er nog steeds
sprake van een toenemende hoeveelheid
wetten en regels op het gebied van ver
keer, milieu, ruimtelijke ordening, belasting,
veiligheid, ARBO en verzekeringsplichten.
Daarbij wordt te weinig rekening gehouden
met het bijzondere karakter van historische
vervoermiddelen. Niet alleen komt zo de
authenticiteit van de historische objecten in
het gedrang, ook worden behoud en pre
sentatie ervan steeds gecompliceerder en
duurder.
Wil het mobiel erfgoed ook in de toekomst
nog in werkende staat gehouden kunnen
worden, dan is het noodzakelijk dat de over
heid bereid is te bezien of wetten en regels
nog wel proportioneel te noemen zijn spe
cifiek voor historische vervoermiddelen. Wil
de overheid in die gevallen de mogelijkheid
hebben om vrijstellingen te verlenen, dan
moet het mobiel erfgoed wel eerst officiële
erkenningen bescherming krijgen.
Een kans om dit gat te dichten is de recente
ontwikkeling van een nieuwe Erfgoedwet.
De ministeries van OCW en l&M willen in
deze Erfgoedwet zes bestaande wetten
samenvoegen, waaronder de Monumenten
wet en de Wet tot Behoud van Cultuurbezit.
Daarmee is de mogelijkheid ontstaan om
de gewenste en door expertwerkgroepen
geadviseerde erkenning en bescherming
van mobiel erfgoed wettelijk te borgen.
Heemschut strijdt samen met de MCN en
andere erfgoedorganisaties voor het moge
lijk maken van wettelijke bescherming van
de belangrijkste objecten van ons mobiele
erfgoed.
Martine van Lier is vicevoorzitter van de
Federatie Oud Nederlandse Vaartuigen en
consultant bij bureau ErfgoedWerf.
