0
0
Railerfgoed
ife'5
Maritiem erfgoed
Het belang van varend erfgoed
DAF-bus van de Damster Auto-Maatschap
pij uit Appingedam, nu in de collectie van
het Nationaal Bus Museum te Floogezand.
voor wegerfgoed die ca 200 clubs verte
genwoordigt, schat dat er zo'n 600.000 tot
900.000 historische wegvoertuigen behou
den worden. De meeste zijn in particuliere
handen, maar ook het Louwman Museum -
Nationaal Automobiel Museum- en het DAF
Museum hebben belangrijke collecties.
Er zijn veel mensen in Nederland die zich
beroepsmatig of als vrijwilliger bezighou
den met historisch railvervoer. Het meest
bekend zijn de museumlijnen waar histo
rische treinen en trams rijden. Maar ook
andere organisaties, zoals het Spoorweg
museum, houden het railerfgoed in stand.
app-i»;
De bij iedereen bekende Kever is een echte
klassieker op de weg.
Zij zijn aangesloten bij Historisch Railver
voer Nederland. Er ligt nog ongeveer 250
kilometer lokaalspoor voor museumlijnen
en er zijn nog tegen de 1400 historische
railobjecten bewaard.
Het varend erfgoed bestaat uit een rijkge
schakeerde groep van historische vaartuigen.
Naar schatting zijn er nog 5000 bewaard
gebleven. Ze worden grotendeels onder
houden door particulieren die ze in de vaart
houden als pleziervaartuig, woonschip of
charterschip. Naast de maritieme musea is
er de Federatie Oud Nederlandse Vaartuigen,
waarbij dertien behoudsorganisaties van his
torische scheepstypen zijn aangesloten.
Varen is de oudste vorm van transport die
we kennen. Eeuwenlang ging in ons land
bijna alle vervoer van goederen, dieren en
mensen over water. Vanwege de diversi
teit in gebruiksdoeleinden en vaargebieden
ontstonden tientallen typen schepen. Tot in
de tweede helft van de 19de eeuw werden
deze scheepstypen vooral in hout gebouwd.
Daarvan is, op de vele schilderijen met bin
nenvaart- en zeegezichten na, nauwelijks
meer iets over dan wrakken onder water.
Gelukkig leveren deze ons nog wel kennis
over de bouw en het gebruik van schepen
in vroeger eeuwen. Daardoor konden van
sommige scheepstypen replica's gebouwd
worden, zoals van een Romeins vrachtschip
en van diverse VOC-schepen. Vanaf eind
19de eeuw werden schepen steeds vaker
gebouwd in ijzer en later in staal. Aanvanke
lijk voeren ze met de wind in de zeilen, later
werden er stoommachines geplaatst en nog
later verbrandingsmotoren.
Omdat in Nederland eeuwenlang het ver
voer over water de beste weg was, zijn de
meeste dorpen en steden ontstaan langs
het water, vaak op een kruispunt van vaar
wegen. Dat werden knooppunten van han
del en bedrijvigheid. Zo werd Amsterdam
in de Gouden Eeuw dankzij de scheep
vaart één van de rijkste steden ter wereld.
Al decennia lang spannen talloze
mensen zich in voor het behoud van
mobiel erfgoed, als privéeigenaar,
als museum of als vrijwilliger. De
stichting Mobiele Collectie Neder
land (MCN) is het samenwerkings
verband voor al het mobiel erfgoed
in ons land. Met het themajaar
2014Mobiel wil de MCN de nadruk
leggen op de zeer invloedrijke bete
kenis van mobiliteit voor de ontwik
keling van Nederland. Het themajaar
2014Mobiel heeft als doel om het
belang van mobiliteit en mobiel erf
goed in de schijnwerpers te plaat
sen en te bevorderen, dat het de
erkenning en bescherming krijgt die
het verdient. Het themajaar beoogt
bovendien het draagvlak voor het
behoud en gebruik van mobiel erf
goed te vergroten, de randvoorwaar
den om mobiel te kunnen blijven
meer aandacht te geven, meer mid
delen voor documentatie en kennis
deling te ontwikkelen en eigenaren
van mobiel erfgoed te ondersteu
nen en te wijzen op de faciliteiten
en fondsen die hen ter beschikking
staan. Het themajaar was mede
de aanleiding voor de Stichting
Open Monumentendag om dit jaar
voor het thema 'Op reis' te kiezen.
Meer informatie op www.openmonu-
mentendag.nl en www.2014mobiel.nl.
En werd Rotterdam in 1963 de grootste
haven ter wereld - nu nog steeds met kop
en schouders de grootste van Europa. Al
het varend erfgoed dat getuigt van deze
indrukwekkende ontwikkelingen krijgt hoge
waardering van het publiek: Sail Amsterdam
trekt het grootste aantal bezoekers van alle
grote evenementen in Nederland. We heb
ben gerenommeerde maritieme musea,
onze chartervloot heeft wereldfaam, Rot
terdam heeft een van 's werelds grootste
museumhavens en Nederland kent wel 30
8 HEEMSCHUT september 2014
