Particulieren houden lokaal-
spoorwegmuseum op de rails
Mathijs Witte
Nederland heeft een spoorlijn die niet op
het hoofdspoornetwerk is aangesloten,
maar waarop wel treinen met passagiers
rijden. Het betreft het spoor tussen Haaks
bergen en Boekelo in Twente. Op geen
enkele dienstregeling van de NS komen
beide plaatsen voor, maar er kan wel dege
lijk met de trein gereisd en uitgestapt wor
den. Dat komt omdat de Stichting Museum
Buurtspoorweg De Twentse Stoomtrein
Haaksbergen-Boekelo, zich over dit stuk
spoor en het historisch treinmaterieel heeft
ontfermd met als doel een 'levend' lokaal
spoorwegmuseum in Nederland op te rich
ten en in stand te houden.
Het spoor tussen Haaksbergen en Boe
kelo werd in 1884 aangelegd door de
Geldersch-Overijsselsche Lokaalspoorweg-
Maatschappij (GOLS). In het begin werden
hierover steenkolen uit het Duitse Ruhrge-
bied via Winterswijk naar de textielfabrie
ken in Twente vervoerd. Naderhand zijn ook
passagierstreinen gaan rijden waarvoor sta
tions gebouwd werden. In 1972 staakte de
NS de goederendienst op de lijn Enschede-
Haaksbergen. In 1975 werd de verbinding
naar Enschede verbroken en resteerde
alleen nog het gedeelte Haaksbergen-Boe
kelo. In 1989 werd deze spoorlijn als eerste
in Nederland uitgeroepen tot Museumlijn.
De Stichting Museum Buurtspoorweg
bestaat nu 46 jaar. Zij is een formeel spoor
bedrijf en heeft een concessie om op het
spoor te mogen rijden. De inkomsten komen
uit het museum, van donaties, incidentele
subsidies van instellingen zoals het VSB
fonds en het Prins Bernhard Cultuurfonds
en de betrokken gemeenten, de provincie
Overijssel, het Rijk en Europese fondsen. In
eigendom is het station en emplacement
De 'vatenwagen' is in 1931 gebouwd door Werkspoor in Amsterdam voor de Koninklijke
Nederlandsche Zoutindustrie in Boekelo.
van Haaksbergen, het emplacement Boe
kelo, de spoorlijn Haaksbergen-Boekelo,
een aantal stoom- en diesellocomotieven,
personen- en goederenwagons bussen en
divers materieel. Het is dus een compleet
bedrijf met een zeer actief bestuur en vele
vrijwilligers uit de regio. In totaal zijn onge
veer 120 vrijwilligers actief. Een van die
actieve leden is Heemschutter Jan Astrego
die tevens een van de bestuursleden is.
Astrego ziet dat de band tussen de vrijwil
ligers enorm hecht is. Omdat de stichting
al langer bestaat gaat het vrijwilligerschap
vaak over van vader op zoon (soms ook
dochter). Eén van de opvallende zaken vindt
Astrego, is dat je als vrijwilliger ook voort
durend bezig bent met ontwikkelingen in de
omgeving. Nu is de stichting in overleg om
de nieuwe N18 verdiept het spoor te laten
kruisen. Daar gaat veel tijd in zitten.
Astrego ziet dat het museum moet veran
deren. De stichting is drukdoende met een
heroriëntatie. Moderne technologie zal
daarbij niet worden geschuwd. Een breder
verhaal zal mogelijk zijn door een link te
leggen met het industriële verleden van de
regio. In deze ambitie zal de uitbouw van
het emplacement Boekelo inclusief een
mogelijke verwerving van het station een
belangrijke rol spelen.
Voor meer informatie: www.museumbuurt-
spoorweg.nl. m
De herbouwde voetbrug uit Geldermalsen
uit 1888, voormalig Rijksmonument. Onder
de brug een kolenwagen met A status uit
dezelfde periode, gebouwd door Werkspoor.
september 2014 HEEMSCHUT 37
