Gastcolumn
De Hondekop
Als jong knaapje zat ik urenlang gebiologeerd te kijken naar de mini
Marklin wereld, die mijn oom op zolder had gecreëerd. In de jaren
'60 reed er nog volop 'stoom' in Duitsland, dus een reis naar Zwitser
land via het knooppunt Ulm was zeker geen straf. Dankzij een 'suiker'
achteroom en -tante hadden wij het voorrecht om zomers gebruik
te maken van hun tweede huis in het Zwitserse kanton Graubün-
den. Met uitzicht op het Langwieser viaduct, ruim 100 jaar geleden
een van de eerste serieuze betonnen overspanningen toegepast in
de spoorwegbouw, werd het allemaal bijna een obsessie. Thuis in
Amsterdam timmerde de oom een klaptafel in mijn kleine slaapka
mer, waarop de rails werd vastgeschroefd. Ik heb een mooie jeugd
gehad! Met de komst van de pubertijd werd het natuurlijk allemaal
anders. Met treintjes kreeg je niet de aandacht van de andere sekse
die je dan toch ambieert. Eenmaal gearriveerd in mijn huidige werk
zame leven, was er ook weer tijd voor de trein! In mijn achtertuin in
Laren 'run' ik al vele jaren een mini-Rhatische Bahn. Daarnaast heeft
het Nederlandse spoor en haar verleden ook mijn volle aandacht.
Een jaar of zeven geleden werd ik voorzitter van de stichting Mat 54
Hondekop-vier, de beheersstichting van het laatst overgebleven vier
delige treinstel van de serie Materieel 1954, dat volledig in Nederland
door Werkspoor in Utrecht werd gebouwd. Het Nederlands Spoorweg
Museum heeft een zogenaamd tweetje in haar bezit, onze trein meet
maar liefst 106 meter met vier 'bakken'! Dat maakt het niet eenvoudig
om de trein te stallen en te beschermen tegen de grootste vijand van
industrieel erfgoed: graffiti. Na de nodige omzwervingen hebben wij
gelukkig een afgesloten terrein naast de voormalige Wagenwerkplaats
in Amersfoort kunnen vinden om onze trein te reviseren. Want na mil
joenen kilometers op het vaderlandse spoor en vooral het buiten stil
staan, heeft de carrosserie veel te lijden gehad. Inmiddels hebben wij
dankzij de inzet van enkele tientallen vrijwilligers een geweldig resul
taat kunnen neerzetten. De helft van het stel is nu in de oorspronke
lijke groene kleur teruggebracht en alle roestplekken zijn vervangen
door nieuw materiaal en goed geconserveerd. Wij hopen tegen het
einde van dit jaar het stel weer geheel compleet rijvaardig te heb
ben. Om dan meteen door te pakken met de volgende klus: we zijn
in onderhandeling met de Belgische Spoorwegen om het allerlaatst
overgebleven Hondekoptreinstel van de serie Materieel 1957, dat
dienst deed tussen Amsterdam en Brussel, terug naar Nederland te
halen: de BeNeLux Hondekop. Ook dit stel moet een grondige revisie
ondergaan. De vrijwilligers zijn er, de fondsen nog niet. Bekijkt u onze
website www.mat54.nl en zie onder 'Revisie' hoe er fantastisch wordt
gewerkt aan dit fraaie voorbeeld van rijdend Nederlands industrieel
erfgoed. En schroom niet om donateur te worden!
Erik de Zwart
Voorzitter Stichting Mat 54 Hondekop-vier
september 2014 HEEMSCHUT 25