Optreden kan
muziekkoepels redden
Eric Ie Gras
Ontmoetingsplek
Meer muziek in de koepels
Rond veel muziekkoepels heerst een
diepe stilte. De tijd dat harmonieën en
fanfares er hun uitvoeringen gaven is
voorbij, alleen hangjongeren laten er
soms nog muziek schallen. Journalist
Joep van Ruiten van het Dagblad van het
Noorden probeert ze te inventariseren:
'Ze verdienen bescherming, maar dan
moeten ze wel weer een functie krijgen.'
De geschiedenis van de muziekkoepels,
ook muziektenten, kiosken of paviljoens
genoemd, gaat in Nederland terug tot hal
verwege de negentiende eeuw en hangt
samen met de aanleg van parken en de toe
name van publieke optredens van muziek
korpsen van het leger. Van Ruiten: 'In
Nederland boden muziektenten ruimte voor
de ontwikkeling van lokale podiumkunsten.
Tegenwoordig repeteren musici in zalen met
goede akoestiek en dat maakt ze kritischer.
Je ziet nauwelijks meer uitvoeringen in de
buitenlucht. Misschien ook omdat je daar
geen toegang kunt heffen.'
Van Ruiten kreeg belangstelling voor de
muziekkoepels vanwege de dreigende
sloop van een exemplaar in zijn woonplaats
Emmen: 'Een actiegroep wil dat voorko
men. Een goed idee, maar dan moet er
een zinvolle bestemming gevonden worden.
Dat kan wel. In Daarle in Overijssel is een
muziekkoepel in gebruik als overdekt terras.
In de muziektent in het Noorderplantsoen in
Groningen worden tijdens het Noorderzon-
festival filmprojecties gegeven.'
Maar veel muziekkoepels staan te verpau
peren: 'Of ze verworden tot follys, tot bouw
werken die nutteloos zijn geworden, en dat
is jammer. Vooral in dorpen kunnen ze nog
steeds een functie hebben als ontmoetings
plek. Sommige koepels zien er prachtig uit.
Die in de Prinsentuin in Leeuwarden stamt
uit 1881 en is met recht een Rijksmonu
ment. De koepel in het Beeklustpark in
Almelo bewijst dat ze nog steeds van deze
tijd zijn.'
Assen heeft een betrekkelijk nieuwe koepel,
die regelmatig in gebruik is voor uitvoerin
gen. Het is een koepel met een achterwand
en dat komt de akoestiek ten goede. Van
Ruiten vermoed dat muzikanten er daarom
graag optreden: 'In ieder geval met meer ple
zier dan op een podium zonder achterwand,
waar de muziek snel verwaait. Op het terrein
van de Coendersborch bij Nuis is Het Gronin
ger Landschap bezig met het vernieuwen van
een koepel, ook een positieve ontwikkeling.'
Maar een koepel zonder gebruiker heeft
weinig toekomst en Van Ruiten doet een
beroep op lokale musici om er weer te gaan
spelen: 'Plaatselijke harmonieën en de fan
fares natuurlijk, maar ook bandjes. Zo kun
nen die hun stad- of dorpsgenoten laten
horen wat ze kunnen. Een toneeluitvoering
is ook mogelijk. Als er maar leven is. Zonder
gebruikers zijn de koepels gedoemd om te
verdwijnen.'
Meer over de muziekkoepels op http://www.
woestenle dig. com/m uzi ekko epels/
De muziekkoepel in Kampen (beste Erfgoedgemeente 2013) wordt prefect onderhouden.
38 HEEMSCHUT maart 2014
