De stelling:
'Over 50 jaar hebben we geen (rijks)monumenten meer in het Groningerland.'
JUR BEKOOY,
Bouwkundige Stichting Oude Groninger Kerken
JAN BATTJES,
adviseur commissie Heemschut Groningen
Vanuit de Stichting Oude Groninger Kerken maken we ons uiter
aard zorgen over de aardbevingen. Twintig van onze kerkgebouwen
hebben inmiddels schade opgelopen. Als bouwkundige moet ik het
hoofd koel houden. We werken constructief samen met de NAM
om via restauratiedeskundige adviesbureaus de schades aan onze
monumenten in kaart te brengen. Soms zijn schades, zoals scheu
ren, duidelijk zichtbaar. Soms ook zijn de schades niet te zien. We
maken ons wel zorgen over de grootte van het gebied waarin de
bevingen voorkomen: Van Pieterburen tot Scheemda hebben kerk
gebouwen schade. Inmiddels heeft de NAM onze kerk en toren in
Woltersum uitgekozen voor een preventie-onderzoek. Door het vast
stellen van het constructieve schema, kan straks bepaald worden
hoe sterk de constructies zijn. We hopen dat daaruit af te leiden valt
hoe we constructies moeten versterken om ernstige schade te voor
komen. Omdat we nu al met deze onderzoeken bezig zijn, reken ik
op goede oplossingen. Ik ga er van uit dat onze prachtige historische
kerkgebouwen volledig behouden blijven.
december 2013 HEEMSCHUT 23
Het is inderdaad zo dat we ons zorgen maken vanuit Heemschut. De
gevolgen van de aardbevingen op het cultureel erfgoed in Gronin
gen zijn groot. Onlangs heeft de Nederlandse Aardolie Maatschappij
vanwege acuut instortingsgevaar een rijks monumentale boerderij
in Onderdendam opgekocht. Worden de aardbevingen nog krachtiger
dan zullen door verdere scheurvorming de eerste gewelven van de
13de en 14de eeuwse kerken naar beneden komen met veel schade
aan de monumentale orgels. Een aantal boerderijen en woonhui
zen zullen onbewoonbaar worden verklaard waarbij mensen zullen
moeten verhuizen. De NAM zal de schade moeten herstellen, maar
er zal ook aangedrongen worden op beving vrije nieuwbouw voor
de bevolking. De belangrijkste monumenten worden 'ingekrat' om
later te worden herbouwd als het Groningerland tot rust is gekomen.
De overgebleven monumenten krijgen de status van rijks ruïne. Na
50 jaar zijn de aardgasvelden leeg, de concessies zijn verstreken, de
NAM is vertrokken en de overheid stimuleert een nieuw fenomeen
'ruïnetoerisme'.