trappenhuis derde etage
Met het huidige tempo duurt
het meer dan een eeuw
voordat alle relevante
interieurs zijn beschreven
originele schouw
in enkele gevallen kon de aanwezigheid van
een historisch casco niet worden vastgesteld
vanwege voorzetwanden, verlaagde plafonds en
dergelijke.
In 18 panden is de oorspronkelijke structuur
van het hele huis bewaard gebleven. In 13
gevallen zijn veel interieurwaarden aange
troffen. In één geval was zelfs nog een roerend
onderdeel van historische waarde, een vloer
kleed, aanwezig.
In 32 panden is een bijzondere interieurafwer
king of een zeldzaam en waardevol onderdeel
aangetroffen. En in één pand - Singel 112, dat
geen status van rijks- of gemeentemonument
heeft - is een zo bijzonder interieur aange
troffen, dat de procedure tot aanwijzing als
gemeentemonument is gestart.
Alle beschrijvingen zijn opgenomen in het
Amsterdams Monumenten Informatie Systeem
van BMA en in het geautomatiseerd systeem
van het stadsdeel Centrum.
Beheer
Om eigenaren van historische interieurs te
stimuleren hun interieur in stand te houden en
eventueel te herstellen wordt gedacht aan het
instellen van een interieurwaeht, vergelijkbaar
met de Monumentenwacht. Een dergelijke
interieurwaeht bestaat al in Noord-Brabant en
Limburg (zie Eleemschut december 2010, pagina
9). Dit idee, dat steun van bijvoorbeeld de
Provincie Noord Holland nodig heeft, moet nog
van de grond komen.
Een ander onderdeel van het project is het
herplaatsen van ontmantelde interieurs. Bij
24 Heemschut september 2012
het Amsterdam Museum zijn 21 historische
interieurs opgeslagen. Eén daarvan is afkomstig
uit het pand Herengracht 132, het pand dat
op Nieuwjaarsnacht 2008 is afgebrand. Het
museum staat positief tegenover het terug
plaatsen van de opgeslagen interieurs. Gedacht
wordt aan een pilot, waarbij het de voorkeur
heeft twee interieurs te herplaatsen op hun
oorspronkelijke plek. Is dat niet mogelijk, dan
is een andere geschikte locatie een optie. Eén
daarvan is het plaatsen van interieurs in het
toekomstige Waldorf Astoriahotel, dat in een
complex van panden tussen Herengracht en
Keizersgracht bij de Utrechtsestraat gevestigd
wordt.
De communicatie naar de eigen gemeentelijke
organisatie over het belang van historische
interieurs begint op gang te komen. Alle hand
havers hebben al een restauratieeursus bij BMA
gevolgd, maar zij geven aan dat meer kennis
gewenst is om bijzondere interieurs te kunnen
herkennen. Hieraan wordt gewerkt vanuit het
Bureau Monumenten en Archeologie. Voor
de bekendheid naar buiten, vooral de eige
naren van de historische interieurs, is een
folder gemaakt met tips voor het onderhoud.
Zoals het belang van verantwoord alledaags
onderhoud, zodat blijvende schade wordt
voorkomen.
Aan het meer in het algemeen bekendheid
geven bij eigenaren en gebruikers van het
belang van historische interieurs wordt nog
gewerkt.
Voorbeeldfunctie
Er is een goede start gemaakt met het project
bescherming historische interieurs. Daarom
is het ook een waardevolle pilot voor andere
gemeenten. Hier ligt dus een taak voor
de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed,
gemeenten en voor erfgoedorganisaties als
Heemschut. Wenselijk is wel dat het tempo
omhoog gaat, om onnodig verlies van interi
eurwaarden te verhinderen. De Amsterdamse
binnenstad alleen al kent 8000 monumenten
en duizenden niet-monumenten. Met het
huidige tempo duurt het meer dan een eeuw
voordat daarvan alle relevante interieurs zijn
beschreven. Aan de hand van de ervaringen
uit het afgelopen jaar en de ontwikkelingen in
de komende tijd moet gezocht worden naar
snellere en uitgebreidere methodes om tot
een volledige beschrijving van de interieurs te
komen. Onmisbare, nog uit te werken compo
nenten zijn de oprichting van een interieur
waeht en communicatie omtrent het belang
van historische interieurs.
D. Coumou was raadslid in stadsdeel Centrum
en is tegenwoordig actief voor Heemschut en
secretaris van de Vrienden van de Amster
damse Binnenstad