Heemschut Actief
Zuid-Holland
Architectuurhistorie met de smartphone
Station waar nooit
een trein stopt
Leiden - In Zuid-Holland is in aanvulling op de
traditionele stadswandeling een aantal archi
tectuurhistorische wandelingen in ontwikke
ling: een arehiteetuurcursus in de praktijk. Met
een gratis 'app' op de eigen smartphone krijgt
men toegang tot de cursus die ter plaatse 'live'
uitleg geeft met aanvullende beelden. Voor het
eerste deel, over middeleeuwse verdedigingsar
chitectuur, kerkelijke bouwkunst, Hollands re
naissance en het Hollands classicisme is Leiden
de aangewezen stad. Nu met de afsluiting van
het jubileumjaar is het eerste Leidse deel klaar.
Je kunt de architectuur natuurlijk het beste
leren kennen en beleven door bouwwerken zelf
te bekijken in de context van de omgeving. Als
Heemschut Zuid-Holland hebben we nu een
aantal wandelingen voor ogen, met in iedere
stad karakteristieke bouwwerken. De kenmer
ken van de verschillende bouwperioden worden
met behulp van tekst en beelden toegelicht op
een smartphone. Daarbij wordt ook aandacht
besteed aan de verandering van functie en zo
mogelijk aan verwante panden in de omgeving.
Rotterdam. Stationsensemble.
Rotterdam - Een actie voor behoud van een
stationsensemble waar nooit een trein stopte.
Het college van Rotterdam is het eens met
behoud, de NS maakt bezwaar.
Aan de RFC-weg in Rotterdam, aan het eind
van de Beukelsweg, ligt enigszins verscholen
een bijzonder spoorwegensemble uit het eind
van de 19de eeuw: de Halte Beukelsdijk. Het
bestaat uit een stationsgebouw met aange-
Zonder werkelijk toegang tot het gebouw wordt
ook het interieur getoond en toegelicht.
De historische arehiteetuurwandelingen staan
op deze manier voor iedereen open, van Heem
schutleden en liefhebbers van architectuurge
schiedenis tot MBO- en HBO-leerlingen. Deze
laatsten kunnen hun kennis verrijken, bijvoor
beeld in combinatie met een project.
De eerste Leidse wandeling werd mogelijk
dankzij een financiële bijdrage van Fonds 1818.
De deskundig-inhoudelijke inbreng komt van de
kunst- en cultuurhistorica drs. Claudia Thun-
nissen, die ook als gids fungeert. Het foto- en
filmmateriaal is opgenomen en gemonteerd
door Emile de Gruijter, terwijl Reza Fadehartabi
en Wojtek Chowanski van Utility Mobzili de ap
plicatie voor de smartphone verzorgden.
In dit eerste deel wordt uitleg gegeven bij de
Burcht, een motte kasteel, de gotische Hoog
landse kerk en Ars Aemula, een voorbeeld van
een woonhuis in Hollandse renaissance stijl.
De wandeling is te downloaden via een 'app',
voor zowel smartphones met android program-
Leiden. De gotische Hooglandse kerk domineert het
Leidse stadsbeeld. Foto Claudia Thunnissen
matuur, als binnenkort ook de IPhone. De app is
te vinden onder de link:
https://market.android.com/details?id=com
mobzili.heemschut Het downloaden kost enige
tijd en daarom is het aan te bevelen dat vooraf
thuis te doen.
U kunt de app ook downloaden op uw compu
ter, zodat u deze thuis kunt bekijken.
Deze verwijzingen zijn, mét toelichting, ook te
vinden op de website van Heemschut.
Jan Pool
bouwde woning voor de stationschef met links
en rechts daarvan twee aparte seinwaehter-
woningen.
Het ensemble is hoogstwaarschijnlijk gebouwd
door de architect D.A.N. Margadant van de
Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschap
pij (HIJSM) in de voor die tijd in zwang zijnde
chaletstijI. Het werd in 1899 opgeleverd.
Bijzonder is ook dat dit station als enige in
Nederland nooit als zodanig in gebruik is
genomen. Vanwege de vele wisselende en snelle
ontwikkelingen op het spoor rond die tijd was
de functie, mede door de decentrale ligging, al
voor de ingebruikname achterhaald.
De drie gebouwen zijn vanaf 1910 tot op heden
gebruikt als woningen voor spoorwegpersoneel.
Daardoor is zowel het ontwerp als de bouw
kundige staat van de meer dan een eeuw oude
houtbouw goed bewaard gebleven. Ook zijn er
in de ondergrond nog sporen van de oorspron
kelijke plannen terug te vinden.
Heemschut Zuid-Holland heeft, na een melding
van bewoners en omwonenden dat gevaar voor
sloop dreigde, overleg gevoerd met Rotterdam
en met de deelgemeente Delfshaven. Daarbij
heeft Heemschut aanwijzing tot gemeentelijk
monument bepleit van dit betekenisvolle en
zeker voor Rotterdam waardevolle historische
spoorwegcomplex van rond de vorige eeuwwis
seling. Het resultaat is dat B Ft W 28 juni hebben
besloten tot een voorlopige aanwijzing tot
gemeentelijk monument. De NS maakt bezwaar,
omdat zij de bebouwing als handicap ziet voor
herontwikkeling van het terrein, met name voor
de toegankelijkheid. Heemschut ziet eerder dat
hier juist kansen liggen, door het historisch
waardevolle spoorwegcomplex als inspiratiebron
voor herontwikkeling te nemen en als meer
waarde in een nieuwe situatie te integreren.
Ewout van der Dussen, Albert Snethlage en
Gert Vos
4 Heemschut december 2011
