oord
Vrijwilligers
Themanummer: Alles is hergebruik
Op 11 november sloten we het eeuwfeestjaar van
onze vereniging af met een druk bezocht symposium
in Arnhem. Dit symposium stond in het teken van de
rol van de vrijwilliger. Duidelijk werd, dat zonder de
erfgoedvrijwilliger het behoud van monumenten en
cultuurlandschappen niet mogelijk is. Wat nog niet
duidelijk is, is het aantal vrijwilligers dat in onze sector
werkzaam is. We missen hierover gegevens, en dat
maakt de zichtbaarheid en de waardering van de erf-
goedvrijwilliger ook tot een moeilijk punt. Voor mij was
deze boodschap, namelijk het meer inzichtelijk maken
van de vrijwillige, particuliere inzet voor ons erfgoed,
de boodschap van deze dag en breder ook, van ons
eeuwfeestjaar.
Met uiteenlopende activiteiten hebben we het nieuws
gehaald, soms landelijk, vaak ook lokaal. In die lokale
betrokkenheid ligt de sleutel voor het succesvol
behalen van onze doelstelling. Zonder lokale aandacht
is erfgoed kansloos. Dan sneuvelen monumenten,
dreigen waardevolle landschappen alsnog te worden
bebouwd. Daarom werken we, dankzij een bijdrage
van het ministerie van OCW, aan een nieuwe website
om burgers daar op te wijzen. Het jaar 2011 was een
jaar van feest en van terugblikken. Graag kijk ik ook
vooruit. Binnen onze vereniging onderzoeken we hoe
we, met beperktere middelen, slagvaardiger kun
nen opereren. Dat dat niet even makkelijk is bewijzen
ook organisaties om ons heen. Ik ben er echter van
overtuigd dat we met een heldere visie veel kunnen
bereiken. Het afgelopen jaar is Heemschut veel meer
op de kaart gezet, laten we deze winst verzilveren om
ons succes verder uit te bouwen.
Karei Loeff
Directeur
Coverfoto: Amsterdam. De scheepswerf van de NDSM in Amsterdam is tegen
woordig broedplaats voor creratieve ondernemingen en culturele activiteiten.
Van een vervallen gebied is deze omgeving in het oorspronkelijk decentraal
gelegen stadsdeel Noord tot bruisend stedelijk centrum uitgegroeid.
Foto Maarten van Haaff
De aanhoudende economische crisis in Nederland wordt wel afge
schilderd als een zegen op termijn voor monumentenzorg: er is
minder geld om onvervaard te slopen. Uit nood blijven verouderde
gebouwen overeind.
Herbestemming, zelfs als daardoor bestaande historische waarden
verloren zouden gaan, is altijd het overwegen meer dan waard. Herge
bruik is ook niet alleen maar een modegril, het is van alle tijden. Alleen
lijkt de noodzaak actueler, nu - om een deel van de complexe opgave
te schetsen - alleen al tien kerken per maand in Nederland de deuren
sluiten. Het nationaal programma herbestemming presenteerde onlangs
de 'acte van herbestemming', een initiatief dat ook door Heemschut
voluit is onderschreven. De partners die de acte ondertekenden erkennen
daarmee de 'waarde van karakteristieke oude gebouwen als representant
van onze geschiedenis, voor de kwaliteit van onze leefomgeving en voor
de daarmee samenhangende economische activiteiten'. De herbestem-
mers zien 'de noodzaak van een gezamenlijke aanpak, waarbij sectoren
en expertises elkaar ontmoeten om kracht en kennis te bundelen'. In de
Nationale Agenda herbestemming 2010-2014 richten de ondertekenaars
zich op drie sporen: De praktijk van de herbestemming bevorderen, kennis
en innovatie ontwikkelen en delen en tot slot het onderwerp inhoudelijk
en politiek hoog op de agenda plaatsen. Zie www.herbestemming.nu en
bekijk de in dit thema nummer van Heemschut gepresenteerde inspire
rende voorbeelden.
2 Heemschut december 2011