Berichten
Gelderland
Pleidooi voor hergebruik NYMA
Bedrijvencentrum en theater in meubelfabriek
Noord-Holland
De zuivelfabriek van Campina
Nijmegen. De NYMA-watertoren, onder
deel van de gesloten kunstzijdefabriek.
Foto Marcel Overbeek.
Nijmegen. De oude NYMA-watertoren en
overige delen van deze voormalige kunstzij
defabriek moeten als het aan GroenLinks in
Nijmegen ligt behouden blijven voor de stad.
Volgens de partij zijn de watertoren en de
fabriek een belangrijk voorbeeld van indu-
strieel-cuItuurhistoriseh erfgoed in Nijmegen.
De gebouwen zouden moeten worden ingepast
in het nieuwbouwplan in Nijmegen-West in
plaats van te worden gesloopt, oordeelt de
fractie. GroenLinks heeft het college van B Et
W gevraagd om afspraken te maken met de
eigenaar.
Kunstzijdefabriek NYMA was tientallen jaren de
grootste werkgever van Nijmegen. In de jaren
vijftig werkten er ruim tweeduizend mensen.
Het NYMA-terrein was in september 1944 de
plek van waaruit Amerikaanse parachutisten
met canvas bootjes de geruchtmakende Waal-
oversteek maakten.
Beneden-Leeuwen. Het fabrieksgebouw van de
in 1993 gesloten meubelfabriek van Van Gelder
en Van Os werd in het begin van de dertiger
jaren gebouwd, gelijk met het woonhuis
ernaast voor een bedrag van 24.000 gulden.
Het was de tweede meubelfabriek in Beneden-
Leeuwen na de oprichting van de Fa. Salets
Machinale Meubelfabriek. Er volgden nog
achttien andere meubelbedrijven. In de jaren
negentig van de afgelopen eeuw viel het doek
voor deze lokale bedrijfstak, mede door zware
concurrentie uit de Oostbloklanden. Men kon
in Nederland het hout niet eens kopen voor
de prijs waarvoor complete meubelen werden
ingevoerd.
De meeste meubelbedrijven in Beneden-
Leeuwen zijn verdwenen, met uitzondering
van de bedrijven, die inmiddels óók sterk zijn
ingekrompen (3-B en Zondags Meubelen).
Van Gelder en Van Os is opgericht in 1929, door
twee heren Van Gelder en een Van Os. In de
hoogtijdagen werkten 85 medewerkers in het
bedrijf, dat voornamelijk slaapkamermeubilair
fabriceerde. Door heel Nederland werd gele
verd. Ook gingen bestellingen naar België en
Duitsland. De oprichters hebben het einde van
het bedrijf in 1993 niet meer meegemaakt.
De meeste bedrijfsgebouwen van de Beneden-
Leeuwse meubelindustrie zijn na de sluiting
gesloopt. Het pand van de Fa. Van Gelder en
Van Os, 8.500 m2 groot, bleef behouden en
vormt een laatste herinnering aan deze ooit zo
belangrijk lokale tak van nijverheid.
Na de sluiting van het bedrijf is het hoofdgebouw
in gebruik genomen als Toverbal theater, een acti
viteitencentrum voor verstandelijk gehandicapten.
De rest van het pand doet dienst als bedrijven
centrum en geeft nu onderdak aan zes kleine
bedrijven.
Hilversum. De zuivelfabriek van Campina aan
de Larenseweg in Hilversum wordt gerenoveerd
in opdracht van Dudok-Wonen. Het gesloten
fabriekscomplex wordt herbestemd tot een
woonvoorziening. De fabriek is gebouwd in
1954-1956 in opdracht van de Verenigde Gooise
Melkbedrijven (VGM), ook bekend als 'voor
goede melk'. Het complex is ontworpen door de
architecten Breebaart, Martens en Kramer.
De fabrieksgebouwen werden ontworpen in een
moderne, functionele architectuur. De mar
kante bedrijfshallen met de gebogen betonnen
schaaldaken worden gestript en zullen herge
bruikt worden als bedrijfsverzamelgebouw.
De naastgelegen vrijstaande fabrieksschoor
steen, de laatste van Hilversum, is inmiddels
gerestaureerd.
Aan de straatzijde wordt het beeld van de
fabriek bepaald door bedrijfsgebouwen en
het kantoordeel, gebouwd in een stijl die doet
denken aan de architectuur van de Franse
architect Le Corbusier. Ook deze onderdelen van
de fabriek worden gerenoveerd en krijgen een
nieuwe functie als basisschool en kinderopvang.
Het grootste deel van de fabriek wordt bestemd
voor wonen, in combinatie met een onder
grondse parkeergarage. In het interieur van de
fabriek zullen waardevolle onderdelen, waar
onder glas-in-loodvensters en een wand
schildering van de kunstenaar Flip Hamers
behouden blijven.
Hilversum. Gevel van de Verenigde Gooise
Melkbedrijven. Foto Marcel Overbeek
44 Industria december 2011
-
r
