Overijssel
Spoorbrug Zwolle
vervangen door nieuwe
'De Smidse is de ziel van Nijverdal'
Zwolle. Dit najaar is de oude spoorbrug over de
IJssel tussen Hattem en Zwolle gesloopt. Die
was buiten gebruik gesteld nadat de nieuwe
spoorbrug in juli in gebruik is genomen.
De oude spoorbrug dateert in zijn huidige
verschijning uit 1950. Oorspronkelijk is de brug
bij Hattemerbroek in 1862-1864 gebouwd
als enkelsporige tralieliggerbrug met een
draaibrug voor het scheepvaartverkeer. In
1936 werd de brug grotendeels vernieuwd, en
verbouwd tot een dubbele spoorbrug, met een
hefbrug. Bij deze verbouwing kreeg de brug
ook twee vaste verstijfde staafboogbruggen,
een brugtype dat in Zwolle voor het eerst in
Nederland werd toegepast. De nieuwe brug
kon worden geplaatst op de bestaande pijlers
uit 1864. Nadat de brug in de Tweede Wereld
oorlog twee keer werd opgeblazen (in 1940 en
1945) werd de brug in 1950 zoveel mogelijk in
de oude staat teruggebracht.
Door de inzet van de Zwolse werkgroep Indu
strieel erfgoed, Heemschut Overijssel en de
Historische Vereniging Hattem blijven enkele
oude onderdelen van de spoorbrug behouden.
In overleg met Prorail is besloten om een
Zwolle. De oude spoorbrug, nog volop in gebruik. Foto Marcel Overbeek
rivierpijler aan de Gelderse zijde te bewaren.
In deze pijler zal de gedenksteen uit 1862
worden ingemetseld. Deze gedenksteen is in
oktober 1862 gelegd door minister Thorbeeke
van binnenlandse zaken. De kogelgaten in de
steen herinneren nog aan de zware beschie
tingen die de brug te verduren had in 1944-
1945. Verder zullen twee stalen hefwielen uit
de hefbrug van 1936 bewaard blijven en een
plek krijgen naast de rivierpijler.
Met dit spoorwegmonument blijft de herin
nering bewaard aan een periode van bijna 150
jaar spoorbruggesehiedenis. Ook aan de Zwolse
zijde blijft een deel van het oude spoorweg
tracé bewaard met een oude spoorwegon
derdoorgang. In deze onderdoorgang is een
gedenksteen van de Nederlandse Centraal
Spoorwegmaatschappij uit 1905 aangebracht.
Nijverdal. Ter Steege Vastgoed in Rijssen heeft
een half miljoen euro subsidie ontvangen van
de provincie Overijssel voor de ingrijpende
renovatie van gebouw De Smidse aan het Hoge
Dijkje. Vastgoedontwikkelaar Erwin Tijhof van
Ter Steege is blij met deze subsidie, maar bena
drukt dat dit bedrag bij lange na niet toereikend
is voor het herstel dat dit najaar begint.
Hij schat de totale kosten voor het opknappen
van dit beeldbepalende rijksmonument op een
slordige anderhalf miljoen euro. Ter Steege
heeft zijn hoop gevestigd op een aanvullende
bijdrage van de Rijksdienst voor het Cultureel
Erfgoed en de gemeente Hellendoorn, die altijd
heeft aangegeven zich te willen inzetten voor
het behoud van industrieel erfgoed binnen de
gemeentegrenzen. De projectontwikkelaar uit
Rijssen is bereid aan dit project enkele tonnen
bij te dragen.
■11
Nijverdal. De Smidse is het ketelhuis van de
Koninklijke Stoomweverij. Foto www.rtvoost.nl
De Smidse is het ketelhuis van de Koninklijke
Stoomweverij (Koninklijke Ten Cate), dat in 1911
werd gebouwd. Het ontwerp voor dit markante
gebouw is gemaakt door architect Krabshuis
uit Almelo. 'Dit gebouw is de ziel van Nijverdal',
stelt Tijhof. Hij vertelt dat werknemers van het
Nijverdalse bouwbedrijf Stegeman, onderdeel
van de Ter Steege groep, volgende maand al
beginnen met de eerste fase van de renovatie,
die naar verwachting ruim een halfjaar in
beslag neemt.
december 2011 Industria 43
