Mooi aan het water moest hier
een woon-werkmilieu ontstaan.
Het bestemmingsplan stond deze
aanpak niet toe
Herbestemmen
Op de plaats waar
nu de kantine is en
de CabFab-bewoners
elkaar ontmoeten,
werden vroeger de
sigaretten verpakt.
Na sigarettenfabriek is het complex vanaf 1992
een aantal jaren in gebruik geweest als een
doe-het-zelf zaak en als tuincentrum. Toen de
gemeente Den Haag het aankocht resteerden
grote lege hallen met kolommen, zonder tus-
senvloeren of wanden. De daklichten waren
bijna overal verwijderd en alle vensters waren
dichtgeplakt. De gemeente wilde slopen om
hier kantoren en woningen te bouwen. Mooi
aan het water moest hier een woon-werkmilieu
ontstaan. Het bestemmingsplan stond deze
aanpak niet toe. Ook de zware milieucontouren
lieten geen woningbouw toe, waardoor slopen
voorlopig van de baan was.
Nu is herontwikkelen van vastgoed een onzeker
proces. De uitkomst is vooraf niet precies aan
te geven. Daarnaast is herontwikkelen niet
goedkoop en meestal is er sprake van onrenda
bele restruimten.
'Ik heb bij de gemeente een team geformeerd,
met onder anderen een planeeonoom en een
stedenbouwkundige, die wel vertrouwen had
den in mijn plannen om er een soort melange
van de Van Nellefabriek en de Westergasfabriek
van te maken,' licht Sylvia Pijnenborg haar aan
pak toe. 'Ik zocht ook, vergeefs, een project
ontwikkelaar die wilde participeren en die erva
ring had met herontwikkelen. Tegelijk werkte ik
stapje voor stapje verder aan het plan. Bepalen
voor wie je het doet, bijvoorbeeld. In het oor
spronkelijke idee werd het een soort KPN-Val-
ley, KPN zit immers om de hoek. Na het klappen
van de beurzen was dat geen optie meer. Je uit
sluitend richten op startende ondernemers als
je de beschikking hebt over 13.000 m2 is niet
reëel en uitsluitend ICT-bedrijven brengen geen
leven in de brouwerij. Daarnaast leek het goed
om het verhuurrisico te spreiden door behalve
kleine, startende bedrijven ook gevestigde
ondernemingen te binden. Aan de hand van een
behoefteonderzoekstelden we het uiteindelijke
doelgroepenprofiel op.'
Den Haag
De financiering is mede geregeld met een Euro
pese subsidie. Die was zeer welkom, omdat het
pand vrij duur was gekocht. Bovendien kunnen
startende en creatieve bedrijven niet zo veel
huur betalen. Voor de gemeente Den Haag was
de herontwikkeling belangrijk. Ze wilde graag
de lokale economie stimuleren.
Aanvankelijke werd gedacht aan een herbe
stemming voor een periode van slechts vijf
jaar. De CabFab stond immers leeg en de pla
nontwikkeling van De Binekhorst was nog niet
rond. Al vrij snel werd duidelijk dat het aan-
brengen van basisvoorzieningen, nodig voor
de herontwikkeling, niet terug te verdienen is
in zo'n korte periode. 'We zijn wel op tijdelijke
basis begonnen met een starterscluster in de
panden naast het ketelhuis. Die waren daar in
de jaren zeventig van de vorige eeuw aan- en
opgebouwd; inmiddels zijn ze gesloopt. Ook
het voormalige directiegedeelte van de CabFab
had ruimten die verhuurd konden worden.
De bedrijven die zich hier vestigden dachten
bovendien mee over de definitieve herbestem
ming van de fabriek. Het is een proces van
vallen en opstaan geweest, hoewel ik vind dat
we weinig gevallen zijn. Wel had ik de nodige
zorgen toen bleek dat, ondanks grote belang
stelling, niemand een huurcontract durfde te
tekenen voordat er iets af was.'
december 2011 Heemschut 23
wr -*»
w ft*
ft*
WW
.ft»
t
t
-'«wmi
vjjjtA
