Bedsteden zijn geschikt als kast,
of juist te handhaven als bedstee
voor de kinderen
Brochures
Linkerpagina. De deeldeuren van de
boerderij zijn open vastgezet. Een
nieuwe glazen pui in de deuropening
zorgt voor extra daglicht binnen.
Foto Judith Toebast
Fleringen. De hinderlijke gebintliggers
in de badkamer van een tot woning
verbouwde schuur kregen een functie.
De wastafels zijn op de gebintligger
gemonteerd.
Foto C.S. Booms, collectie Rijksdienst voor
het Cultureel Erfgoed
gebouw. Indien deze gebinten constructief niet
meer voldoen, kan er een hulpconstructie wor
den geplaatst, zonder dat de originele houten
balken worden verwijderd.
Interieuronderdelen zoals bedsteden en schou
wen kunnen heel gemakkelijk in het nieuwe
interieur geïntegreerd worden. Bedsteden zijn
geschikt als kast, of juist te handhaven als bed
stee voor de kinderen. Toch is dit niet het enige
dat te hergebruiken is in een nieuwe functie.
De interieuronderdelen van het bedrijfsgedeelte
leveren ook belangrijke kenmerken. In de tot
woonkamer omgebouwde stal van een boerderij
in Bathmen heeft de eigenaar de oorspronkelij
ke voergoot gevuld met takjes. In Den Dungen
staan in de voorstal, nu als hal in gebruik, de
sopketel en pomp.
Maatwerk
Uitgangspunt bij herbestemming is altijd het
gebouw: wat is de essentie? Juist door in maat-
oplossingen te denken, worden heel slimme
oplossingen bedacht. Is het altijd noodza
kelijk het hele dak te isoleren? Een boerderij
in Vleuten biedt een verrassende, erg mooie
oplossing. De slaapkamer op de zolder van
het woongedeelte is als een geïsoleerde doos
van glas aangebracht. Een schuur, herbestemd
tot woonhuis in Fleringen, had een probleem
met de gebintligger in de badkamer. In plaats
van deze te verwijderen is ervoor gekozen, de
wastafels op de gebintligger te monteren.
Het gebouw kan in het nieuwe gebruik
optimaal tot zijn recht komen door al in de
plattegrond keuzes te maken. Ruimtes waar
veel daglicht gewenst is kun je dan situeren
op die plaatsen waar dit mogelijk is, terwijl in
het midden of in de donkere gedeelten van
de boerderij de ruimten komen waar daglicht
minder van belang is.
Boeren en boerinnen gebruikten hun bedrijfs
gebouw en de omgeving functioneel. Een
notenboom hield de muggen weg, de leilinden
zorgden in de zomer voor schaduw. Luiken
werden gesloten bij kou, maar ook om de
zon buiten te houden. Bij tocht werd een dik
gordijn voor de deur gehangen. Tegenwoordig
wordt deze functionaliteit over het hoofd
gezien, maar ze is nog altijd actueel. Deze
gebruiken zijn natuurlijk anno 2011 nog steeds
toepasbaar.
J. Toebast is specialist landelijke bouwkunst bij
de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en
adviseur van de provinciale commissie Noord-
Brabant van Heemschut
EEN TOEKOMST VOOR
BOERDERIJEN
Meer lezen over de omgang
met boerderijen? De brochure
is te downloaden of gratis te
bestellen via de website van de
Rijksdienst voor het Cultureel
Erfgoed: www.cultureelerfgoed.nl
De brochure 'Toekomst voor
boerderijen' is het eerste deel
van een serie. De brochures
'Toekomst voor kerken' en
'Toekomst voor molens' zijn
inmiddels ook gereed. Meerdere
onderwerpen volgen nog, zoals
over watertorens, kasteelruïnes
en kerken in religieus gebruik.
december 2011 Fleemschut 19
