Berichten
Zuid-Holland
Agnetapark beschermd stadsgezicht
Noord-Brabant
Gemaal wordt museum
Philips breidt
bedrijfsmuseum uit
Delft - De fabriekswoonwijk Agnetapark in
Delft is op 2 februari officieel aangewezen
door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
(RCE) als beschermd stadsgezicht. De ontwik
keling van het Agnetapark en de aangrenzende
Nieuwe Plantage is onlosmakelijk verbonden
met de opkomst van de Nederlandse Gist- en
Spiritusfabriek in de tweede helft van de 19de
eeuw. Onder de rook van 'de Gist', aan de west
zijde van de spoorlijn, verrees het Agnetapark,
genoemd naar de vrouw van J.C. van Marken,
de directeur en oprichter van de Gist- en Spiri
tusfabriek.
Het oudste deel van de fabriekskolonie dateert
uit 1882-1885 en vormt het eerste Neder
landse voorbeeld van een door een ondernemer
gestichte tuinwijk, met huisjes in cottagestijl
in een groene omgeving, naar ontwerp van
de landschapsarchitect L.P. Zoeher. De sociaal
geëngageerde ondernemer J.C. van Marken liet
de woningen bouwen voor zijn fabrieksarbei
ders en hun gezinnen. Hij zette daarmee een
nieuwe maatschappelijke en stedenbouwkun
dige ontwikkeling in beweging, die ook buiten
Nederland toonaangevend was. In 1925-1929
volgde een stedenbouwkundige uitbreiding in
de stijl van de Amsterdamse School: het Nieuwe
Park. Behalve de arbeiderswoningen werden
in het park ook een verenigings- en ontspan
ningsgebouw voor arbeiders gebouwd, evenals
een drukkerij. Helaas is de directeurswoning
van Van Marken in 1981 gesloopt. Op deze plek
staat nu een borstbeeld van de ondernemer, in
een parkje.
Bron www.architectuurgidsdelft.nl
Bron www.architectuurgids.nl
Foto: Jan Derwig
Foto's www.johanvanhirtum.nl
Den Bosch - Na ruim een jaar renoveren is 24
april het museumgemaal Caners in de buurt
schap Gewande bij Den Bosch voor het publiek
geopend. De renovatie en herbestemming tot
museumgemaal gebeurde in opdracht van de
eigenaar, het waterschap Aa en Maas. Bezoe
kers gaan terug in de geschiedenis van zeven
eeuwen polderbemaling. Gemaal Caners, een
rijksmonument, werd in 1933 gebouwd en
was tot 1979 in bedrijf. Met het gemaal werd
overtollig water uit de polders gepompt. Vanaf
1979 heeft het moderne gemaal Gewande deze
belangrijke functie overgenomen.
Er zijn in het museum foto's, kaarten en oude
werktuigen van het waterschap te bezich
tigen. Ook de 'schatten van Caners' zijn er te
bewonderen. De originele dieselmotor wordt
tijdens openingsuren regelmatig gestart en er
zijn films over heden en verleden te zien. Iedere
laatste zondag van de maanden april tot en met
oktober is het gemaal open van 13 tot 17 uur.
Adres: Krommenhoek 12a, Gewande (de dijk
volgend tussen Empel en Lith). De toegang is
gratis._
Eindhoven - Het Philips-museum in Eindhoven
wordt dit jaar uitgebreid met een moderne
glazen aanbouw. Het museum is al jaren
gehuisvest in het oudste fabrieksgebouw van
Philips, een voormalige textielfabriek waar
in 1891 de eerste gloeilampen door Gerard
Philips werden gefabriceerd. Deze historische
locatie werd na 1960 door Philips gebruikt als
voorlichtingsruimte, in combinatie met het
bedrijfsmuseum. Aangezien de beschikbare
expositieruimte te krap werd, is besloten om
het museum uit te breiden.
De nieuwe glazen aanbouw, een ontwerp van
architectenbureau GSG wordt tegen de oude
fabriek gebouwd. Vanaf 2012 zal in het museum
een vaste tentoonstelling te bezichtigen zijn
over de geschiedenis van Philips. In de nieuwe
presentatie zullen collectieonderdelen te zien
zijn, die nu nog zijn ondergebracht op een
industrieterrein elders in Eindhoven.
46 Industria augustus 2011
